NECMETTİN KURUCU
Avrupa cuma günü, hükümetlerin biyometrik gözetimde yapay zeka kullanımı ve ChatGPT gibi yapay zeka sistemlerinin nasıl düzenleneceği de dahil olmak üzere yapay zeka kullanımını düzenleyen önemli Avrupa Birliği kuralları hakkında geçici bir anlaşmaya vardı.
Siyasi anlaşmayla AB, yapay zekaya ilişkin yasaları çıkaran ilk büyük dünya gücü olma yolunda ilerliyor. AB ülkeleri ile Avrupa Parlamentosu üyeleri arasında cuma günkü anlaşma, önceki gün neredeyse 24 saat süren tartışmanın ardından yaklaşık 15 saat süren müzakerelerin ardından geldi.
İki taraf önümüzdeki günlerde nihai mevzuatın şeklini değiştirebilecek ayrıntıları açıklamaya hazırlanıyor.
Avrupa Komisyonu Üyesi Thierry Breton bir basın toplantısında, "Avrupa, küresel standart belirleyici rolünün önemini anlayarak kendisini öncü olarak konumlandırdı. Evet, inanıyorum ki bu tarihi bir gün." dedi.
Anlaşma, ChatGPT ve genel amaçlı yapay zeka sistemleri (GPAI) gibi temel modellerin piyasaya sürülmeden önce şeffaflık yükümlülüklerine uymasını gerektiriyor. Bunlar arasında teknik dokümantasyonun hazırlanması, AB telif hakkı kanununa uyum sağlanması ve eğitim için kullanılan içerikle ilgili ayrıntılı özetlerin dağıtılması yer almaktadır.
Sistemik riski olan yüksek etkili temel modellerinin, model değerlendirmeleri yapması, sistemik riskleri değerlendirmesi ve azaltması, çekişmeli testler yapması, ciddi olaylarla ilgili olarak Avrupa Komisyonu'na rapor vermesi, siber güvenliği sağlaması ve enerji verimliliğine ilişkin raporlama yapması gerekecek.
Hükümetler kamusal alanlarda gerçek zamanlı biyometrik gözetimi yalnızca belirli suçların mağduru olması, terör saldırıları gibi gerçek, mevcut veya öngörülebilir tehditlerin önlenmesi ve en ciddi suçlardan şüphelenilen kişilerin aranması durumunda kullanabilir.
Anlaşma, siyasi, dini, felsefi inançlar, cinsel yönelim ve ırk hakkında çıkarımlarda bulunmak amacıyla bilişsel davranışsal manipülasyonu, yüz görüntülerinin internetten veya CCTV görüntülerinden hedefsiz şekilde çıkarılmasını, sosyal puanlama ve biyometrik sınıflandırma sistemlerini yasaklıyor.
Tüketiciler şikayette bulunma ve anlamlı açıklamalar alma hakkına sahip olacak. İhlallere ilişkin para cezaları ise 7,5 milyon avro (8,1 milyon dolar) veya cironun yüzde 1,5'i ile 35 milyon avro veya küresel cironun yüzde 7'si arasında değişecek.
