Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), dünya genelinde gıda fiyatlarının, tahıl, baklagiller ve şeker fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle mayıs ayında düşüş gösterdiğini açıkladı.
FAO’nun yayımladığı son verilere göre, uluslararası pazarda temel gıda maddelerinin fiyatlarını izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, mayıs ayında nisan ayına kıyasla yüzde 0,8 oranında azalarak 127,7 puana indi. Bu seviye, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlaması sonrası Mart 2022’de ulaşılan zirvenin yüzde 20 altında kaldı.
Mayıs ayındaki genel düşüşte en büyük pay tahıl, baklagiller ve şeker fiyatlarındaki düşüşe ait oldu.
Bitkisel yağlara ilişkin endekste ise yüzde 3,7’lik bir azalma gözlemlendi. Bu gerilemede Güneydoğu Asya’daki mevsimsel üretim artışı ve stokların çoğalması etkili oldu. Buna rağmen, endeks geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,1 oranında yüksek kaldı.
Soya yağı fiyatlarında da Latin Amerika’daki üretim artışı ile biyoyakıt talebinin zayıflaması sonucu düşüş yaşandı.
Tahıl fiyatlarında genel olarak düşüş eğilimi sürerken, Tahıl Fiyat Endeksi aylık bazda yüzde 1,8, yıllık bazda ise yüzde 8,2 oranında geriledi. Bu durum, Arjantin ve Brezilya’da verimli hasat dönemlerinin yaşanması ve ABD’de rekor düzeyde mahsul beklentilerinin etkisiyle bağlantılı olarak değerlendirildi. Buğday fiyatlarındaki azalma ise hem küresel talepteki durgunluk hem de kuzey yarımküredeki olumlu hasat koşullarına bağlandı.
Bunun aksine, pirinç fiyatlarında yüzde 1,4’lük bir artış yaşandı. Bu artış, güçlü talep ve döviz kuru hareketleriyle desteklendi.
Şeker Fiyat Endeksi ise mayısta yüzde 2,6 oranında düşerek üst üste üçüncü ayda da gerileme kaydetti. Şeker fiyatlarındaki bu düşüşte belirsiz ekonomik koşullar ve gıda ile içecek sektöründen gelen zayıf talep belirleyici oldu. Yıllık bazda ise şeker fiyatları yüzde 6,6 geriledi.
Süt ürünleri tarafında ise FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, Asya'dan gelen yüksek taleple mayısta yüzde 0,8 arttı. Tereyağı fiyatları ise rekor seviyelerde kalmayı sürdürdü. FAO’nun açıklamasında, “Uluslararası tereyağı fiyatları, Avustralya’da süt arzının kısıtlı olmasıyla birlikte Asya ve Orta Doğu’daki güçlü talepten destek bularak tarihi zirveye yakın seyretti. Ancak Avrupa Birliği kaynaklı talepteki zayıflama, fiyat artışlarını sınırladı” ifadeleri yer aldı.
Et fiyatlarındaki artış da dikkat çekti. FAO Et Fiyat Endeksi mayısta yüzde 1,3 yükseldi. Özellikle büyükbaş hayvan etinde küresel talebin yüksek seyretmesi ve başlıca üretici ülkelerdeki ihracata uygun arzın yetersiz kalması, fiyatların rekor düzeye çıkmasına neden oldu.
Öte yandan FAO, küresel tahıl piyasalarına ilişkin beklentileri içeren Tahıl Arz ve Talep Özeti Raporu’nu da yayımladı. Rapora göre, 2025 yılı için dünya genelindeki tahıl üretiminin bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,1 artarak 2 milyar 911 milyon tona ulaşması öngörülüyor. FAO, daha önceki tahminlerinde bu rakamı 2 milyar 848 milyon ton olarak açıklamıştı.
