19 Aralık 2001 tarihinde Rusya televizyonu birinci kanalı ORT’da yayımlanan ‘‘Doğudan Gelen Ajan’’ adlı belgeselde, 1996 yılında Kafkaslar'da Vicdan Şanlı isimli bir Türk kadın ajanın yakalandığı iddia edildi.
Yine aynı belgesele göre dönemin MİT Müsteşarı Sönmez Köksal, aynı yıl gizlice Moskova’ya giderek Vicdan Şanslı’yı kurtarmak için pazarlık yaptı ve Vicdan Şanslı MİT uçağıyla Türkiye’ye döndü.
Rusya eski Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in basın sözcüsü Sergey Medvedev tarafından hazırlanan 40 dakikalık belgesele göre Krasnodar'da yakalanan MİT ajanı Vicdan Şanslı, Aleksander İvonav adlı Rus ajanını MİT hesabına çalışması için ikna etmeye çalışıyordu. FSB tarafından gizli kamerayla çekilmiş randevu ve gizli belge alışverişi, arşiv görüntüleriyle ekrana getirildi. Belgeselde Rus casusun görüntülerine de yer verildi.
Bu olay üzerine Vicdan Şanslı, 21 Aralık 2001 tarihinde Sabah Gazetesi’ne röportaj vermiş.
Vicdan Şanslı 1989 yılında Bulgaristan'dan Türkiye'ye göçmüş. İki çocuğu var. Bulgaristan'da Rus dili ve edebiyatı öğreniminden dolayı Rusça biliyormuş. Bu sayede emniyette tercüman olarak çalışmaya başlamış. Yetkililerin de dikkatini çekmiş.
O dönem Trabzon ve Samsun’da Emniyet’te gözaltına alınanlarla ilgili tercümanlık yaptığını belirten Vicdan Şanslı, MİT’ten ağabeylerim diye bahsetmiş ve onların isteğiyle Rusya’ya da gittiğini ifade etmiş. Evrakları para karşılığında götürmüş. Hatta Vicdan, “Kime götürdüğümü bilir ama ne götürdüğümü bilmezdim. Öyle defalarca gidip geldim. Rusça'yı iyi konuştuğum için kimse şüphelenmiyordu. Ağabeylerle istedikleri zamanda ve istedikleri yerde buluşurdum” cümlelerini kullanıyor.
Vicdan, Rusya’ya en son 1996 yılında gittiğini belirterek, Aleksander Ivonav adlı Rus ajanıyla da görüştüğünü kabul ediyor. Vicdan Şanslı, “Onu MİT'e gelmesi için ikna etmedim. Aslında o gün de her zamanki gibi irtibatı sağlamıştım. Havaalanında takip edildiğimi anladım. Çaktırmamaya çalıştım. Krasnodar kentinde yanıma gelen iki adam bana 'Bizimle geleceksiniz' dediğinde her şeyin bittiğini anladım. Onların Rus ajanı olduğunu götürüldüğüm yerde anladım” şeklinde konuşuyor.
6 ay gözaltında kaldığını belirten Vicdan Şanslı, çapraz sorguya tutulduğunu ancak hiç konuşmadığını aktarmış. Her gün farklı şeyler anlattığını ve kendisinden isim istediklerinde rastgele isimler verdiğini söylüyor.
Vicdan Şanslı son olarak Türkiye'ye dönüşünü şöyle anlatıyor: "Rusya'da nerede olduğumu, ne yaptığımı bir tek 'ağabeyler' biliyordu. Beni orada bırakmazlardı. Umudumu yitirmiyordum. Korktum ama belli etmedim. Bu sırada altı aya aşkın süre geçmişti. Tek doğru kelime söylememiştim. Ailem, polise ve basına başvurmuş, ortalığı ayağa kaldırmış Türkiye'de. Aslında yaptığım işin ne kadar önemli olduğunu beni almaya gelen MİT Müsteşarı Sönmez Köksal'ı görünce anladım. Sonra uçağa bindik ve Rusya'dan ayrıldık. Aileme kavuşunca onları ne kadar özlediğimi anladım."
