SALİH DEMİRELLİ
Kış ayları geldi çattı. Soğuk havalarla birlikte hastalık oranları da hızlıca artıyor. Hastalık belirtilerden biri olarak geniz akıntısı ise, geniz akıntısı neden olur, nasıl geçer sorularıyla birlikte araştırılmaktadır. Geniz akıntısı ile ilgili merak edilen soruların yanıtlarını derlediğimiz metnimizi okuyabilirsiniz.
Geniz Akıntısı Neden Olur?
Geniz bölgesinden ağız ve yutağa doğru aktığında, bu duruma geniz akıntısı veya postnazal akıntı denir. Mukusun boğazın arka kısmına birikmesi ve bu durumun neden olduğu tıkanıklık, ağrı ve öksürük gibi belirtilere yol açan bir durumdur. Genellikle postnazal damlama olarak adlandırılan bu durum, kronik öksürüğe neden olabilir ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Burun ve boğazdaki bezler sürekli olarak mukus üretir ve bu bezler günde bir ila iki litre mukus üretebilir. Mukus, burun astarını nemlendirir, temizler ve nefes alındığında yabancı maddelerle savaşarak enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Normalde, bilinçsizce mukus yutulabilir çünkü tükürükle karışır ve boğazın arkasına zararsız bir şekilde akar. Ancak, boğazda mukus biriktiğinde veya burun arkasından damladığında, bu durum daha belirgin hale gelir.
Mukozadaki değişiklikler, salgı miktarını artırarak üst solunum yolu boyunca akıntıya neden olabilir. Bu salgı, mikroorganizmaların üremesi için uygun bir ortam sağlar ve zamanla iltihaplı bir kıvam alabilir, sarı-yeşil renk alabilir. İltihaplı akıntı, üst solunum yolu dokularında iltihaplanma ve enfeksiyonlara neden olabilir.
Nasıl Geçer?
Geniz akıntısının etkili bir şekilde giderilebilmesi için öncelikle altında yatan sebebin doğru bir şekilde teşhis edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla, titizlikle yapılan fizik muayene ve gerekli tetkiklerin sonuçlarına göre doğru tanı konulduktan sonra uygun bir tedavi planı oluşturulabilir.
Geniz akıntısının tedavisinde atılacak adımlar aşağıdaki gibidir:
Enfeksiyon Kaynaklı Geniz Akıntısı: Bakteriyel enfeksiyonlara bağlı gelişen geniz akıntısı durumunda genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Örneğin, sinüzit gibi bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi, viral enfeksiyonlarda ise semptomların kontrol altına alınması için uygun ilaçlar reçete edilebilir.
Mukoza Salgısının Azaltılması: Geniz akıntısının kaynağı olan mukoza salgısının azaltılması hedeflenir. Bu amaçla antihistaminik ilaçlar, dekonjestan burun spreyleri veya steroid içeren intranazal spreyler kullanılabilir. Ancak dekonjestan spreylerin uzun süre kullanımının semptomları kötüleştirebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, ilaçların hekim kontrolünde ve talimatına uygun olarak kullanılması önemlidir.
Mukusun Akışkan Hale Getirilmesi: Mukusun daha akışkan hale getirilmesi için bol sıvı tüketimi önerilir. Ayrıca, mukolitik özellikteki ilaçlar da kullanılabilir.
Nemlendirme ve Yıkama: Burun boşluğunun nemlendirilmesi için nemlendirici veya buharlaştırıcı kullanmak, tuzlu su veya okyanus suyu içerikli solüsyonlarla burun boşluğunu yıkamak da geniz akıntısının giderilmesinde etkili olabilir.
Diğer Öneriler:
- Nemlendirici veya buharlaştırıcı kullanarak nemi artırmak.
- Mukusu inceltmek için sıvı tüketimini artırmak.
- Deniz suyu spreyi veya tuzlu su ile burunu temizlemek.
- Tuzlu su ile gargara yapmak.
- Sıcak içecekler içmek, özellikle tavuk suyu çorbası gibi.
- Başın yukarı doğru kaldırılmasıyla mukusun burun kanallarından boşalmasını sağlamak.
- Kahve, alkol ve sigara alımını azaltmak.
- Kuru ve soğuk havalardan kaçınmak.
Ayrıca, bilinen bir alerji varsa alerjenlerden uzak durmak ve uygun alerji tedavisi için doktora başvurmak da önemlidir.
