Güneş'in yüzeyinde delik mi açılıyor sorusu birçok insanın gündeminde olan bir sorudur. İklim krizi, küresel ısınma gibi etkenlerle birlikte değişen döngü, birçok insanı tedirgin etmektedir. Bizler de bu metnimizde Güneş'in yüzeyinde delik mi açılıyor diye merak eden insanların meraklarını giderdik.
ARDA KEMAL ATAY
Güneş'in yüzeyinde oluşan muazzam büyüklükteki karanlık bir delik, doğrudan Dünya'ya radyoaktif dalgalar yayarak benzeri görülmemiş bir özellik sergiliyor. Bilim insanlarının hesaplamalarına göre, bu dev deliğin boyutu tam 60 Dünya'ya eşdeğer. Koronal delik olarak adlandırılan bu dev karanlık bölge, 2 Aralık'ta yıldızın ekvatoruna yakın bir konumda şekillendi ve sadece 24 saat içinde yaklaşık 800 bin kilometre genişliğe ulaştı. Spaceweather.com'a göre, bu karanlık boşluk, 4 Aralık'tan beri doğrudan Dünya'ya doğru yönelmiş durumda.
Bu tür geçici delikler, Güneş'teki manyetizmanın ani değişimleri sonucunda ortaya çıkıyor ve yıldızın üst yüzeyindeki radyoaktif plazmanın uzaya fırlatılmasıyla meydana geliyor. Radyoaktif plazma parçacıkları uzayda yol alarak Dünya'ya ulaştığında, bu duruma Güneş fırtınası adı veriliyor. Koronal delikler, çevre plazmadan daha soğuk ve daha az yoğun oldukları için koyu lekeler olarak görünüyor.
Önceki koronal deliklerin aksine, bu yeni delik sadece ultraviyole ışıkta gözlemlenebiliyor. Bilim insanları, koronal deliklerden kaynaklanan radyasyon akımlarının lekelerden kaynaklanan plazma dalgalarından çok daha hızlı olduğunu belirtiyorlar. Geçmişte gözlemlenen koronal delikler, Dünya'da güçlü jeomanyetik fırtınalara neden olmuştu. Yeni deliğin yıldızda ne kadar süre kalacağı bilinmemekle birlikte, önceki koronal deliklerin 27 günden daha uzun süre varlığını sürdürdüğü gözlemlenmişti.
Güneş'teki aktivitenin şiddetlenmesi bekleniyor çünkü bilim insanları, Güneş'in hareketli bir evrede olduğunu belirtiyor. Yıldız, her 11 yılda bir sakin veya fırtınalı bir döngüyü tamamlayarak yeni bir döngü başlatıyor. Güneş'in 2019'da 25. döngüsüne girdiği biliniyor ve bu döngülerden sakin olanına "solar minimum," aktif olanına ise "solar maksimum" deniyor. NASA'ya göre, yıldız şu anda hareketli bir dönemden geçiyor ve bu nedenle bu tür dev koronal deliklerin oluşması beklenen bir durum. Gökbilimciler, 2025'te solar maksimum evresinin zirve noktasına ulaştığında Güneş'teki lekelerin sayısının 115'e kadar çıkabileceğini öngörmüştü, ancak leke sayısı bu rakamı şimdiden aşmış durumda. Bu durum, Güneş'in beklenenden daha aktif bir döngüden geçtiği inancını güçlendiriyor.
