Dünyada ölüm nedenleri arasında üçüncü sıraya yükselen KOAH, Türkiye’de özellikle 40 yaş üstü nüfusta yaygın görülmesine rağmen çoğu hastanın durumundan habersiz olduğu bildiriliyor.
Göğüs hastalıkları uzmanları, sigara ve hava kirliliğinin hastalığı tetiklediğini belirterek erken tanının ilerlemeyi belirgin şekilde yavaşlattığını söylüyor.
KOAH Türkiye’de Milyonları Etkiliyor
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Fatime Yavuz, KOAH’ın ülkemizde düşündüğümüzden çok daha yaygın olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’de yaklaşık 3 milyon kişi KOAH hastası, fakat çoğu hastalığının farkında değil” bilgisini paylaştı.
Hastalığın, mikrobik olmayan bir iltihap nedeniyle nefes yollarının daralması sonucu ortaya çıktığını belirten Yavuz, KOAH’ın amfizem ve kronik bronşitin birleşimi olduğunu söyledi.
En Sık Görülen Üçüncü Ölüm Nedeni
Türkiye’de 40 yaş üstü bireylerde KOAH oranının yüzde 15-20 arasında olduğunu aktaran Yavuz, “Toplumumuzda her 5 kişiden birinde KOAH vardır” diyerek tablonun ciddiyetini ortaya koydu.
Dünya genelinde yılda 2,9 milyon insanın hayatını kaybettiğini, solunum hastalıkları arasında en yüksek ölüm oranının KOAH’a ait olduğunu hatırlattı.
Sigaraya Bağlı Risk Büyük Ama Tek Neden Değil
En kritik risk faktörünün sigara olduğunu vurgulayan Yavuz, aktif içicilerin yarısında yaşam boyu KOAH gelişme ihtimali bulunduğunu belirtti. Bununla birlikte hava kirliliği, mesleki kimyasal maruziyet, ev içi duman ve pasif içiciliğin de hastalığı tetiklediğini ifade etti.
Genetik yatkınlığın da önemli bir etken olduğunu söyleyen Yavuz, özellikle Alfa-1 antitripsin eksikliği olan bireylerin sigara içmese bile risk altında olduğunu aktardı.
Belirtiler Sinsi Başlıyor
KOAH’ın yavaş ilerleyen bir hastalık olduğuna dikkat çeken Yavuz, başlangıç döneminde öksürük, balgam ve merdiven çıkarken yaşanan nefes darlığının sık sık ihmal edildiğini belirtti. Bu belirtilerin çoğu kişinin sigaraya bağladığını ifade eden Yavuz, solunum fonksiyon testinin tanıda en önemli araç olduğunu hatırlattı.
İlerleme Durdurulabiliyor
Hastalığın tamamen iyileştirilemediğini vurgulayan Yavuz, “En etkili adım sigaranın bırakılmasıdır” diyerek tedavide kararlılığın önemine dikkat çekti.
İnhaler ilaçlar, pulmoner rehabilitasyon, nefes egzersizleri ve ileri evrelerde oksijen desteğinin yaşam kalitesini artırdığını söyledi.
Yaşam Tarzı KOAH’ta Kritik Rol Oynuyor
Uzm. Dr. Yavuz, sigaradan uzak durmanın yanı sıra düzenli egzersiz, hava kirliliğinden korunma ve aşı takibinin tedaviyi desteklediğini vurguladı. Beslenme konusunda da uyarılarda bulunan Yavuz, aşırı kilonun nefesi zorlaştırdığını, aşırı zayıflığın ise kas gücünü düşürdüğünü belirterek dengeli, protein ağırlıklı bir diyet önerdi.