Ödev ve sınav kavramları, öğrenciler için çoğu zaman zorlayıcı ve tartışmalı uygulamalar olarak görülmektedir. Düşünülenin aksine, ne ödevin ne de sınavın tek bir mucidi bulunmaktadır. Bu uygulamalar, yüzyıllar boyunca farklı uygarlıkların eğitim anlayışlarıyla biçimlenerek günümüze ulaşmıştır.
Ödevin Kökeni Antik Çağlara Dayanıyor
Ev ödevi fikri modern okullarla sınırlı değildir. Antik Mısır’da öğrencilerin hiyeroglif yazı alıştırmaları yaptığı, Antik Yunan’da ise Platon ve Aristoteles gibi filozofların bilgiyi pekiştirmek için yazılı çalışmalar önerdiği bilinmektedir. Roma döneminde de matematik ve edebiyat ağırlıklı ev çalışmaları öne çıkıyordu. Bu uygulamalar, günümüzdeki ödev anlayışının temelini attı.
Yaklaşık 2 bin yıl öncesine ait arkeolojik bulgular, Antik Mısır’da öğrencilere verilen yazma ödevlerini net biçimde gösterir. Öğretmenlerin düzgün el yazısıyla yazdığı metinlerde, öğrencilere ahlaki ve zihinsel gelişime yönelik öğütler sunulduğu görülmektedir. Benzer biçimde, Antik Yunan’da balmumu tabletler üzerine yazılmış ev ödevleri de dönemin eğitim anlayışını ortaya koyulmaktadır.
Modern Eğitimde Ödev Nasıl Yaygınlaşmıştır?
Sınıf dışı çalışmaların belli bir düzene oturtulması, MS 1. yüzyılda yaşamış Romalı yazar ve devlet adamı Genç Plinius’a kadar uzanır. Plinius, öğrencilerinden hitabet kabiliyetlerini geliştirmek maksadıyla evde konuşma ve metin hazırlama çalışmaları yapmalarını istiyordu.
Avrupa’da eğitim sistemlerinin standartlaşmasıyla beraber ödev, okul eğitiminde kalıcı bir uygulama oldu. 19. ve 20. yüzyıllarda kamu eğitiminin yaygınlaşmasıyla ödevin işlevi de değişti. Bununla birlikte yalnızca tekrar amaçlı değil, öğrencileri değerlendirme ve akademik performansı ölçme aracı olarak kullanılmaya başlandı.
İkinci Dünya Savaşı sonrası süreçte, özellikle ABD’de artan akademik rekabet ve Soğuk Savaş’ın etkisiyle matematik ve fen bilimlerine ağırlık verildi. Ev ödevi, ek maliyet gerektirmeden eğitim süresini artırmanın uygulanabilir bir yöntemi olarak kabul edildi. 1960’lı ve 1970’li yıllara gelindiğinde ise ev ödevi, Batı dünyasında eğitim sürecinde günlük uygulamaların kalıcı bir bileşeni olarak yerleşti.
Sınav ve Not Verme Sistemi Nereden Çıktı?
Sınavlar, ödevden çok daha eski bir geçmişe sahiptir. Antik Çin’den Orta Çağ üniversitelerine kadar uzanan uzun bir sınav geleneği bulunmaktadır. Bununla birlikte öğrencilerin başarısını sayısal notlarla değerlendirme fikri, 18. yüzyılın sonlarında önemli bir dönüşüm geçirdi.
Bu alandaki en dikkat çekici isimlerden biri, Cambridge Üniversitesi’nde görev yapan İngiliz akademisyen William Farish olmuştur. Farish, sınavı icat eden kişi değil, ancak sınav sonuçlarını sayısal puanlarla ifade etmeyi sistemli biçimde savunan ilk eğitimcilerden biri olarak kabul edilmektedir.
1790’lı yıllarda Farish, özellikle teknik derslerde öğrencilerin çalışmalarını rakamsal notlarla değerlendirmeye başladı.
Bu yöntemin amacı, sözlü sınavlarda ortaya çıkan öznelliği, kayırmacılığı ve tutarsızlığı azaltmaktı. Sayısal notlar aracılığıyla değerlendirme daha hızlı, karşılaştırılabilir ve belli bir düzene oturdu. Bu yaklaşım, modern ölçme ve değerlendirme sistemlerinin başlangıcını oluşturdu.
