SİBEL BAY
Çoban Mektebi tarihi önemi ile birlikte Milli Mücadele ve Kurtuluş Müzesi haline gelirken mektebin önemini merak edenler için mektebin tarihini sizler için derledik. İşte tarihi mektebin tarihi aydınlatan yönü…
Çoban Mektebinin Tarihi
Çoban Mektebi tarımı geliştirmek ve çiftçiye örnek olmak adına 1898 yılında inşa edilmiştir. Çoban Mektebi ayrıca Tanzimat döneminde başlayan zirai üretim tekniklerinin geliştirilmesi ve tarımda verimliliği artırmaya yönelik teşebbüslerin bir örneğidir. 1908 yılında Çoban Mektebi, Ziraat Mektebi olarak kullanılmıştır. Bunun en büyük sebebi olarak ise Ankara Çiftçisinin ilgisizliği gerekçe olarak sunulmuştur. 1914-1918 yılları arasında savaş şartlarından dolayı eğitime ara verilirken, mektep binası Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişinden sonra merkez olarak kullanılmıştır.
Çoban Mektebi ile beraber ziraat alanındaki yapılanma çerçevesinde yeni açılacak eğitim kurumları ile bütün bu teşebbüslerin kalıcı ve sürekli hale getirilmesi amaçlanmıştır. Ziraat Mektebi, Kurtuluş Savaşı döneminde ordunun merkezi haline getirilmiştir. Çoban Mektebi de bu dönemde Milli Mücadeleye katılanların uğrak adresi olmuştur.
Mektebin Özel Konumu
Mektebin faaliyete geçmesi ile beraber çevresinde bulunan Kalaba Köyü’nün de hızla gelişebileceği düşünülmüştür. Hüseyin Gazi Dağı ise, mektepte ıslah edilmesi düşünülen Ankara Keçilerine geniş bir yaylak alanı olarak da etki edebileceği kanısını ortaya koymuştur. Ayrıca Mektebin sulu, kumlu ve kireçli olmak üzere farklı türde olduğu anlaşılan toprağı ise hem Çubuk Çayı’ndan ve hem de Tabakhane Deresi’nden sulanmasının da mümkün olabileceğini ortaya koymuştur. Mektebin bulunduğu arazi birkaç köy ve kazanın kavşak noktasında olduğu için ziraat usulleri de vilayete gelip giden halka kolay bir şekilde gösterilebilecekti.
Mektebin Tiftik Piyasasına ve Tarıma Desteği
1898 yılı sonlarında hizmete giren Ankara Numune Tarlası ve Çoban Mektebi tiftik keçilerinin ıslahını da üstlenmiştir. Keçi yetiştiriciliğinin ve tiftik piyasasının İngilizlerin ve Amerikalıların eline geçmesiyle halkın mektebe olan ilgisizliğinin arttığının da kanıtı olmuştur. Bu durumlar ise halkın yeterince haberdar edilemediği ya da mektebin amaçlarına inandırılamadığı ihtimallerini akla getirmiştir. Kısıtlı bir kadroya sahip olan mektep ayrıca idarî işlerle de ilgilenmesiyle beraber eğitim kalitesinin düşmesine neden olmuştur. Bu gelişmelerden sonra ağıl bölümü 1908’de kapatılıp mektep diğer vilayetlerdeki örneklerde olduğu gibi ziraat ameliyat mektebine dönüştürülmüştür. Burada ise emek ve gayretler sabırla beklenmiştir. İhtiyacı hissedilen yeni tarım aletlerinin alınması devletin bu alandaki desteğini gözler önüne sermiştir.
Mektebin Türk Tarihine Katkısı
Tarihi Çoban Mektebi, bölgenin tarihi mirasını korurken özellikle turizm konusunda da büyük bir gelişme gösterme yoluna gitmek için desteklenmiştir. Büyük bir kültür zenginliği barındıran bu bölge yeni ve ihtişamlı görüntüsü ile kültür zenginliklerini gelecek kuşaklara aktarmayı hedeflemektedir.
Tarihi Çoban Mektebi'nin Milli Mücadele ve Kurtuluş Müzesi olarak hizmet vermesi bölgeye kültürel ve tarihi anlamda önemli bir değer katmayı hedeflemiştir. Çoban Mektebi'nde Türk tarihini ve Milli Mücadele döneminin anlamını ve nasıl gerçekleştiğini bilmeyen nesiller bu yolla öğrenme fırsatı yakalayacaklar ve bu fırsatı elde edeceklerdir.
