Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ve diğer akademik araştırmalar, ChatGPT gibi yapay zeka araçlarının sürekli kullanımının beyin etkinliğini düşürdüğünü ortaya koydu.
Uzmanlar, gençlerin düşünme görevlerini dijital araçlara devretmesinin uzun vadede bilişsel becerileri olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Yapay Zeka ve Düşünme Süreci
Akademisyenler, yapay zekanın sunduğu anında ve düzenli cevapların, bireylerin sorun çözme aşamasında ihtiyaç duyduğu yapıcı kafa karışıklığını ortadan kaldırabileceğini vurguluyor.
MIT Araştırması: Beyin Etkinliği Düşüyor
MIT Media Lab’in araştırmasında, 18-39 yaş arası 54 kişi üç gruba ayrıldı. Katılımcılar yazılarını ChatGPT, Google veya yalnızca kendi bilgileriyle yazdı.
EEG ölçümleri, ChatGPT kullananların dikkat ve yönetici kontrol düzeylerinin en düşük olduğunu gösterdi. Google kullanımı ise yüksek beyin aktivitesi ile sonuçlandı.
“Üretken Mücadele” Önemi
Connecticut Üniversitesi’nden Dr. Avijit Ghosh, yapay zekanın hızlı cevaplarının John Dewey’nin tanımladığı “yapıcı kafa karışıklığını” ortadan kaldırdığını belirtiyor.
Ghosh, “Yeni bir beceri öğrenirken yaşanan üretken mücadele, bilişsel gelişim için çok değerlidir. Yapay zeka bu süreci ortadan kaldırabilir” dedi.
Merak ve Eleştirel Düşünme Risk Altında
Ghosh, kişiselleştirilmiş yapay zeka algoritmalarının kullanıcıların mevcut inançlarını pekiştirdiğini, farklı bakış açılarıyla yüzleşme fırsatını azalttığını söylüyor. Merak duygusunun körelmesi, bilgiyi sorgulama kapasitesini de sınırlandırabiliyor.
Temel Bilgi Olmadan Kullanım Tehlikeli
Oakland Üniversitesi’nden Prof. Dr. Barbara Oakley, temel bilgi altyapısı olmadan yapay zekaya güvenmenin tehlikelerine dikkat çekti.
Oakley, örnek olarak Finlandiya’da çarpım tablosunu bilmeyen bir hemşirelik öğrencisinin hesap hatasını fark edememesini gösterdi.
Eğitimde Yapay Zeka: Sınırlar Net Olmalı
Ghosh ve Oakley, yapay zekanın eğitimde bir düşünme ortağı olarak kullanılmasını öneriyor. Ancak erken yaşta yoğun kullanımın, geri dönüşü zor bilişsel alışkanlıklar yaratabileceğini ve eleştirel düşünme becerilerini zayıflatabileceğini vurguluyor.
