Zayıflama iğnelerinin son dönemde giderek yaygınlaşması, doğurganlık üzerindeki etkilerine dair yeni tartışmaları gündeme taşıdı. Kadın Hastalıkları-Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Funda Göde, hızlı kilo kaybının özellikle polikistik over sendromu olan kadınlarda yumurtlamayı yeniden aktive edebildiğini ve bu durumun korunmasız bireylerde plansız gebelikleri artırabildiğini vurguladı.
Zayıflama İğneleri ve Plansız Gebelik Riski
SON dönemde popülerleşen zayıflama iğnelerinin doğurganlık üzerinde beklenmedik sonuçlara yol açabileceğini söyleyen Doç. Dr. Funda Göde, kilo kaybının yumurtlamayı yeniden düzene sokabileceğini belirtti.
Doç. Dr. Funda Göde, “Kilo kaybı yumurtlama düzenini toparlayabilir. Zayıflama ile birlikte hormonal denge sağlandığında, özellikle polikistik over hastalarında yumurtlama düzenli hale gelebilir. Önceden gebe kalma olasılığı düşük olan kişilerde bile doğurganlık aktif hale gelebilir” diyerek bu süreçte dikkatli olunması gerektiğini ifade etti.
Zayıflama iğneleri iştahı baskılayarak, insülin direncini azaltarak ve kilo kaybını kolaylaştırarak özellikle polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlarda yumurtlamanın yeniden başlamasını destekleyebilir.
Bahçeci İzmir Tüp Bebek Merkezi’nden Doç. Dr. Göde, bu ilaçların doğurganlığı olumlu yönde etkileyebilmesine rağmen plansız gebelik riskine karşı önlem alınması gerektiğini dile getirdi.
Doç. Dr. Funda Göde, “Kilo kaybı sonrası hormonal denge sağlandığında, özellikle PCOS’ta yumurtlama düzeni hızla geri dönebilir. Bu durum gebelik isteyenler için olumlu görünse de korunma yöntemleri kullanılmadığında plansız gebelik riskini artırabilir. Dahası, bazı zayıflama ilaçları doğum kontrol haplarının etkisini azaltabilir. Bu nedenle hekimlerin yönlendirmesiyle doğum kontrol haplarının etkisini azaltan ilaçları kullananlar, tedavinin başlangıcında ve her doz artışından sonra 4 hafta boyunca ek korunma yöntemleri tercih etmelidir” dedi.
Zayıflama İlaçları Vücuttan Ne Zaman Atılıyor
Doç. Dr. Göde, GLP-1 grubu ilaçların vücutta belirli bir süre aktif kalmaya devam ettiğini hatırlatarak planlı gebelik öncesi bu ilaçların bırakılmasının önemini vurguladı. “Uzun süre etkili GLP-1 ilaçları, bırakıldıktan sonra vücutta ortalama 5-6 hafta aktif kalmaya devam eder. Bu nedenle ilaçların planlı gebelikten en az 2 ay önce kesilmesi uluslararası kılavuzlarda önerilir. Kısa etkili ilaçların ömrü daha az olduğundan en az 1 ay önce bırakılması yeterli görülür. İlacın vücutta kalma süresi; doz, kullanım süresi ve kişinin metabolik hızı gibi faktörlere göre değişebilir. Bu bekleme dönemi yalnızca ilacın temizlenmesi için değil, vücudun hormonal ve metabolik olarak gebeliğe hazırlanması açısından da kritiktir. Bu süre içinde hastalarımıza dengeli beslenme, folik asit desteği ve yaşam tarzı düzenlemelerini öneriyoruz. Böylece gebelik sağlıklı bir zeminde başlayabiliyor” ifadelerini kullandı.
Yumurtalıkların Düzenli Çalışmasını Destekliyor
Aşırı kilonun hormon dengesini baskılayarak yumurtlamayı zorlaştırabildiğini belirten Doç. Dr. Göde, zayıflamanın bu döngüyü yeniden harekete geçirdiğini söyledi. Kendi pratiğinde kilo kaybı sonrası kısa sürede hamile kalan pek çok hasta olduğunu belirten uzman, GLP-1 ilaçlarının üreme sistemini dolaylı olarak toparlayabildiğini ifade etti. Erkeklerde de kilo kaybının sperm kalitesi üzerinde olumlu etkiler gösterebildiğini, ancak daha geniş çalışmalara ihtiyaç olduğunu ekledi.
Doç. Dr. Funda Göde, “Gebelik planlamayan çiftlerin zayıflama ilacı kullanırken ve sonrasında etkili bir korunma yöntemi tercih etmesi gerekiyor. Hormonal toparlanma beklenenden hızlı olabileceği için plansız gebelik riski özellikle tedavinin ilk dönemlerinde belirgin şekilde artabiliyor” uyarısında bulundu.
Anne Ve Bebeğin Sağlığı için Öneriler
Doç. Dr. Funda Göde, bu ilaçların gebelik sürecindeki etkilerine ilişkin henüz kesin bilimsel kanıt bulunmadığını, ancak dikkatli olunması gerektiğini hatırlattı. “Bu ilaçların gebelikte güvenliği hakkında kesin bilimsel veri yoktur. Yakın tarihli küçük ölçekli bir çalışmada ilk trimesterde kullanımın bebek gelişiminde olumsuz etki yaratmadığı görülmekle birlikte örneklem küçük ve uzun dönem sonuçlar bilinmemektedir. Planlı gebeliklerde ilacı önceden bırakmak en güvenli yaklaşım olarak kabul ediliyor. Plansız gebeliklerde ise vakit kaybetmeden hekim kontrolüne gidilmesinin ihmal edilmemesi gerekiyor” dedi.