A vitamini özellikle havuçla ilişkilendirilmiş bir vitamindir. Birçok faydası olan bu vitamin için nedir ve hangi besinlerde bulunur gibi sorular sorulmaktadır. Bizler de bu metnimizde sizler için A vitaminiyle ilgili ayrıntıları araştırdık ve derledik.
A Vitamini Nedir?
A Vitamini, vücutta depolanabilen ve yağda çözünen bir vitamin türüdür. İki ana tip A vitamini bulunmaktadır. Birincisi, hayvansal gıdalarda bulunan ve retinol olarak da bilinen önceden oluşturulmuş A vitamini tipidir. Et, balık, kümes hayvanları, tam yağlı süt ve süt ürünleri bu tip A vitamini kaynaklarına örnektir.
İkinci tip A vitamini ise bitkisel gıdalarda bulunan ve provitamin A olarak adlandırılan bir formdur. Bu tip vitaminin diğer adı karotenoidlerdir ve genellikle meyve ve sebzelerin koyu renklerini oluşturan pigmentlerdir. Bu karotenoidler, vücutta aktif A vitamini formuna dönüştürülebilir. Beta-karoten, bu provitamin A tipinin en yaygın olanıdır.
A vitamini, özellikle retinil asetat veya retinil palmitat (önceden oluşturulmuş A vitamini) formunda, beta-karoten (provitamin A) veya bu ikisinin bir kombinasyonu şeklinde vitamin takviyeleri olarak mevcuttur.
Hangi Besinlerde Bulunur?
Besin kaynakları iki ana gruba ayrılabilir: önceden oluşturulmuş A Vitamini içeren hayvansal gıdalar ve provitamin A içeren bitkisel gıdalar.
Hayvansal gıdalar arasında alabalık, ciğer, kral uskumru, morina ciğeri yağı, tereyağı, yumurta sarısı, yağlı süt ürünleri, peynir, böbrek, balık yağı gibi besinler yer alırken; provitamin A içeren bitkisel gıdalara örnek olarak balkabağı, brokoli, havuç, ıspanak, kara lahana, kırmızı biber, lahana, maydanoz, pazı, brüksel lahanası, tatlı patates ve portakal verilebilir.
Bitkisel kaynaklı beta-karotenin, sebze ve meyvenin rengi ne kadar koyuysa, içeriğinin o kadar zengin olduğu bilinmektedir. Bu kaynakların yağ içermemesine rağmen, yağla birlikte tüketildiklerinde A vitamininin emilimi artar. Vücudun A vitamini dahil diğer önemli vitaminlere olan günlük ihtiyacını karşılamak için en iyi yol, çeşitli meyve, sebze, takviye edilmiş süt ürünleri, baklagiller, mercimek ve kepekli tahıllar gibi besinlerle dengeli bir diyet uygulamaktır.
