Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, İsrail'in bilimsel araştırmaların desteklendiği Ufuk Avrupa programına erişiminin kısıtlanmasına yönelik bir teklifi üye ülkelere sundu. Teklif kapsamında, özellikle İsrail'deki kuruluşların Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC) Hızlandırıcı Programı’na katılımı askıya alınacak.
AB Komisyonu açıklamasında, askıya almanın siber güvenlik, insansız hava araçları ve yapay zeka gibi çift kullanımlı teknolojiler geliştiren şirketleri hedeflediği belirtildi. Bu karar, İsrailli küçük ve yeni teknoloji şirketlerinin programdaki faaliyetlerini etkileyerek, yenilikçi projelere erişimini kısıtlayacak.
Kararın temelinde, AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın “Taraflar arasındaki ilişkiler, insan hakları ve demokratik ilkelerin saygı temelinde yürütülmelidir” ifadesinin gözden geçirilmesi yer alıyor. AB, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki çatışmalara ara vermesine rağmen durumun halen ciddi olduğunu vurguluyor.
Ufuk Avrupa programı, 2021-2027 döneminde 95,5 milyar avroluk bütçesiyle AB'nin bilimsel araştırma, teknoloji ve inovasyon faaliyetlerine önemli destek sağlıyor. Askıya alma kararı ise, programın 10,1 milyar avroluk Avrupa İnovasyon Konseyi bileşenini doğrudan ilgilendiriyor.
İsrail, 2021 yılında Ufuk Avrupa programına katılmıştı. Ancak teklifin yürürlüğe girebilmesi için AB Konseyi'nde üye ülkelerin nitelikli çoğunlukla onay vermesi gerekiyor.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne Yönelik Saldırıları ve İnsan Hakları İhlalleri
İsrail ordusu, 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı Gazze Şeridi’ndeki saldırılarını yeniden yoğunlaştırdı. 7 Ekim 2023'ten bu yana süren saldırılarda en az 59 bin 921 Filistinli yaşamını yitirdi, 145 bin 233 kişi yaralandı.
Ateşkesin bozulduğu 18 Mart'tan itibaren ise 8 bin 755 kişi hayatını kaybederken, 33 bin 192 kişi yaralandı. Ayrıca, 27 Mayıs'tan itibaren insani yardım bölgelerinde gerçekleşen sistematik saldırılar sonucu 1,157 kişi yaşamını yitirdi, 7,758 kişi yaralandı.
Başbakan Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi'nin tamamının işgal edilerek kalıcı bir kontrol sağlanacağına dair planlarını açıkladı. Bu gelişmeler AB’nin İsrail ile ilişkilerinde insan hakları ve demokratik prensipler temelinde iş birliğini gözden geçirmesine neden oldu.
