ABD’den gelen enflasyon rakamlarının ticaret tarifelerinin etkisini yansıtmaya başlaması, küresel piyasalarda yön arayışını beraberinde getirdi. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) önümüzdeki dönemde atacağı adımlara ilişkin tahminler ise bu gelişmelerin gölgesinde belirsizliğini koruyor.
Küresel ekonomiler, resesyon ve yüksek enflasyon arasında hassas bir denge kurmaya çalışırken, Washington yönetiminin gümrük vergilerinin piyasalar üzerindeki yansımaları hissedilmeye başlandı.
Haziran ayı enflasyon verileri, bu etkilerin sınırlı da olsa fiyatlara yansıdığını ortaya koyarken, Fed’in politika adımlarında daha ihtiyatlı hareket edebileceği beklentileri arttı.
Açıklanan verilere göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 0,3 oranında yükselerek tahminleri karşılarken, yıllık bazda ise yüzde 2,7’lik artışla beklentilerin üzerine çıktı.
Böylelikle aylık TÜFE, ocak ayından bu yana en yüksek seviyesine, yıllık veri ise şubat ayından bu yana zirveye ulaştı.
Enerji ve gıda kalemlerini dışarıda bırakan çekirdek enflasyon ise haziranda aylık yüzde 0,2, yıllık ise yüzde 2,9 oranında arttı. Bu veriler, piyasalardaki yüzde 0,3 aylık ve yüzde 3 yıllık beklentinin altında kaldı. Önceki ayda çekirdek TÜFE, aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,8 artış göstermişti.
Uzmanlar, ticaret vergilerinin oluşturduğu risklerin sürdüğüne dikkat çekerken, Fed’in istihdam piyasası ve enflasyona dair daha net sinyaller almadan faiz indirimi konusunda acele etmeyeceği görüşünde birleşiyor.
Verilerin ardından para piyasalarında, Fed’in eylülde faiz indireceğine dair olasılık zayıflarken, yıl sonuna kadar toplamda iki indirim yapılacağı beklentisi halen geçerliliğini koruyor.
Tarifelerin enflasyona olan baskısının özellikle yılın son çeyreğinde daha net hissedileceği öngörülüyor. Bu bağlamda bugün açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verileri, piyasalar açısından enflasyonun yönüne dair önemli ipuçları barındıracak.
Fed’in politika üzerindeki siyasi baskı da giderek artıyor. ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Tüketici fiyatları düşük. Fed faiz oranını düşürün, şimdi” ifadelerine yer verdi. Trump ayrıca, faizlerin 3 puan indirilmesiyle yılda 1 trilyon dolar tasarruf edilebileceğini öne sürdü.
Trump, gazetecilere verdiği demeçte ise Hazine Bakanı Scott Bessent’in, Fed Başkanı Jerome Powell’ın yerine geçme ihtimaline ilişkin soruya “O bir seçenek ve çok iyi. Ama değil, çünkü yaptığı işi seviyorum, değil mi?” yanıtını verdi.
Boston Fed Başkanı Susan Collins, tarifelerin yılın ikinci yarısında fiyatları daha da yukarı taşıyabileceğini belirterek, çekirdek enflasyonun yıl sonunda yüzde 3 civarında kalmasını beklediklerini söyledi.
Dallas Fed Başkanı Lorie Logan ise mevcut faiz seviyesinin korunmasının gerekli olduğunu, ancak enflasyonda ve istihdamda zayıflama görülmesi halinde faiz indiriminin yeniden gündeme alınabileceğini belirtti.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 4,49’a yükselerek piyasalardaki enflasyon endişesinin sürdüğünü ortaya koyarken, dolar endeksi 98,6’ya çıkarak Fed’in ihtiyatlı duruşunu destekledi.
Doların güçlenmesiyle birlikte altın fiyatlarında da baskı oluştu. Ons altın dün yüzde 0,6 değer kaybederek 3.325 dolara kadar geriledi, ancak ardından bir miktar toparlanarak 3.337 dolara yükseldi. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,1 oranında artışla 68,4 dolardan işlem görüyor.
ABD bankacılık sektöründe bilanço sezonu başladı. JPMorgan Chase, yılın ikinci çeyreğinde net karının yüzde 17 düştüğünü açıkladı. Wells Fargo’nun karı yüzde 0,6, Citigroup’un karı ise yüzde 25 artış gösterdi. JPMorgan hisseleri yaklaşık yüzde 1, Wells Fargo yüzde 5,5 gerilerken, Citigroup hisseleri yüzde 4 civarında yükseldi.
Yine ABD hükümetinden ihracat lisansı aldığı belirtilen Nvidia, Çin’e H20 çiplerinin satışını sürdüreceğini duyurdu. Bu gelişme sonrasında Nvidia hisseleri yüzde 4 değer kazandı ve Nasdaq endeksine pozitif katkı sundu.
New York borsasında dün S&P 500 endeksi yüzde 0,4, Dow Jones yüzde 0,98 düşerken, Nasdaq yüzde 0,18 yükselişle günü tamamladı. Vadeli işlemler ise yeni güne negatif başladı.
Avrupa Piyasaları, Dış Ticaret Verilerine Odaklandı
ABD enflasyonunun küresel etkileri Avrupa borsalarında da satışları tetiklerken, yatırımcılar bugün açıklanacak Avro Bölgesi dış ticaret verisine odaklandı. ABD ile Avrupa Birliği arasındaki gümrük tarifeleri konusundaki belirsizlik ise gündemdeki yerini koruyor.
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, Uluslararası Para Fonu’nun küresel ekonomideki dengesizlikleri gidermede önemli bir rol üstlenmesi gerektiğini dile getirerek, bu dengesizliklerin büyük bölümünün ABD ve Çin kaynaklı olduğunu vurguladı.
Jeopolitik gelişmeler de yatırımcıların radarında yer aldı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Başkanı’nın Avrupa ve NATO’nun baskısı altında kaldığını belirterek, “ABD Başkanının neye göre hareket ettiğini anlamak istiyoruz” dedi.
Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW), yatırımcı güven endeksinin temmuzda geçen aya kıyasla 5,2 puan artarak 52,7 seviyesine yükseldiğini açıkladı. Bu artış, ekonomide toparlanma sinyali olarak yorumlandı.
Avrupa borsaları dün günü negatif kapattı. FTSE 100 yüzde 0,66, DAX 40 yüzde 0,42, FTSE MIB 30 yüzde 0,66 ve CAC 40 endeksi yüzde 0,54 oranında düşüş gösterdi. Avrupa’da vadeli endeks kontratları ise yeni güne satıcılı başladı.
Asya’da Nvidia Etkisiyle Karışık Bir Görünüm
Asya borsaları, çip sevkiyatlarına dair olumlu haberlerin etkisiyle karışık bir tablo çizdi. Nvidia, Çin’e yapay zeka çiplerinin satışına devam edebileceğini bildirirken, şirketin CEO’su Jensen Huang, ABD yönetimine bu yöndeki desteğini yineledi.
Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng ise ülkesinin sanayi dönüşümünü hızlandıracağını ve tüketimi canlandırmak için yeni adımlar atacaklarını söyledi. Bu açıklamalar, bölge borsalarına sınırlı destek sağladı.
Kapanışa yakın saatlerde Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5, Hong Kong’da Hang Seng yüzde 0,4 yükselirken, Güney Kore’de Kospi yüzde 0,8 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 oranında geriledi.
Borsa İstanbul’da Dar Bantta Hareket
15 Temmuz dolayısıyla salı günü kapalı olan Borsa İstanbul, pazartesi gününü yüzde 1,28’lik kayıpla 10.225,48 puandan tamamlamıştı.
Aynı günün akşam seansında VİOP’ta BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat, kapanışa göre yüzde 0,1 artışla 11.953,00 puandan işlem gördü.
Dolar/TL kuru ise günü yüzde 0,1 yükselişle 40,2110’dan kapattıktan sonra yeni günde yüzde 0,1 artışla 40,2050 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde bugün bütçe dengesi ve özel sektörün dış borç verilerinin; yurt dışında ise ABD’de ÜFE, sanayi üretimi, Fed’in Bej Kitap raporu ve Avro Bölgesi dış ticaret dengesinin takip edileceğini aktarıyor.
Teknik olarak BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.000 puan destek, 10.300 ve 10.400 seviyeleri ise direnç konumunda bulunuyor.
