Ankara'nın kırsalında, tarih kitaplarında yer alan ancak günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bölgeler mercek altına alındı. Özellikle Kızılcahamam havzasında bulunan ve demografik yapısı hızla değişen köyler, barındırdıkları tarihi mirasla dikkat çekiyor. Yüzyıllar önce Makedonların ve Rumların yaşadığı, Ankara Savaşı'nda stratejik öneme sahip olan bu noktalar, şimdilerde göç dalgasıyla boşalmış durumda. İşte o tarihi yerler ve şaşırtan hikayeleri...
Alibey Köyü: Tatarların Merkezi
Kızılcahamam sınırları içinde yer alan köy, tarihi kayıtlara göre ismini bölgenin nüfuzlu ağası Ali Bey'den alıyor. Demografik yapısı dikkat çeken ve ağırlıklı olarak Tatar göçmenlerinin yerleştiği köyde, son verilere göre nüfus 55 kişiye kadar düştü.
2. Ayvacık Köyü: Rumlardan Kalan Miras
Türklerin Anadolu'ya yerleşmesinden önce Rum yerleşkesi olduğu tespit edilen Ayvacık, tarihi dokusunu korumaya çalışıyor. İsmini arazisindeki ayva ağaçlarından alan ve Ankara merkeze 95 km mesafede bulunan köy, Rum mimarisi ve yaşamının izlerini taşıyor.
3. Yeni Dereneci: Nüfüsu Eridi
İsmini içinden geçen dereden alan ve zamanla 'Dereneci' olarak kayıtlara geçen köyde, köyden kente göçün en sert etkileri görülüyor. Ankara'ya 102 km uzaklıktaki yerleşim yerinde güncel nüfus 136 kişiye geriledi.
4. Olucak: Yıldırım Beyazıt'ın izleri Var
Tarihi 1402 Ankara Savaşı'na dayanan Olucak Köyü, savaşın en kritik noktalarından biri olarak biliniyor. Osmanlı Padişahı Yıldırım Beyazıt'ın savaş sırasında bu bölgeyi kullandığı ve çevre köylere bizzat isim verdiği tarih kayıtlarında yer alıyor. Köyde şu an sadece 81 kişi yaşıyor.
5. Kırkırca: Makedon Kalıntıları Bulundu
Bölgenin en gizemli noktalarından biri Kırkırca. 15. yüzyıla ait Makedon kalıntılarının bulunduğu köyün ismiyle ilgili rivayet de dikkat çekici. 1800'lerde bölgeye gelen Makedonlara 'gırgır yapmayın, çabuk olun' denildiği ve ismin buradan türediği belirtiliyor.
6. Yukarıhüyük: Adeta Terk Edildi
Muhacir yerleşimi olarak bilinen Yukarıhüyük Köyü, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Son nüfus sayımında sadece 43 kişinin yaşadığı tespit edilen köy, bölgenin en tenhal yerleşim yerlerinden biri haline geldi.
7. Otacı: Savaşın Sahra Hastanesi
İsmiyle tarihine ışık tutan Otacı Köyü, Ankara Savaşı sırasında kurulan sahra hastanesine ev sahipliği yaptı. Yaralı askerlerin tedavi edildiği bölge, tarih boyunca 'şifa merkezi' olarak anıldı.
8. Yeşilköy: Tarihi Malazgirt'e Dayanıyor
Anadolu'nun kapılarının açıldığı Malazgirt Savaşı sonrası Türk boylarının ilk yerleştiği noktalardan biri olan Yeşilköy de göç dalgasından nasibini aldı. Köyün nüfusu 91 kişiye kadar indi.
Nüfus Yaşlandı, Gelenekler Kaldı
Ankara'nın köylerinde ekonomik sebeplerle genç nüfusun hızla göç etmesi, geride sadece yaşlı nüfusun kalmasına neden oldu. Ancak boşalan köylerde asırlık gelenekler hala katı kurallarla uygulanıyor.
Bölgede sosyal yaşam, yazılı olmayan kurallarla devam ediyor. 'Dünürcü gitme' ve 'söz kesme' merasimleri aslına uygun yapılıyor. Düğün tarihi belirlenirken köyde cenaze olup olmadığı mutlaka kontrol ediliyor; cenaze sahibinden izin alınmadan düğün kurulmuyor. Hacı uğurlamaları ise köy meydanlarında toplu törenlerle gerçekleştiriliyor.
