Diyabet, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen kronik bir hastalık olarak bilinirken, göz sağlığı üzerinde de ciddi riskler oluşturuyor.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nursal Melda Yenerel, diyabetin gözde yarattığı olumsuz etkileri vurgulayarak, diyabetik retinopatiye karşı düzenli göz muayenesinin kritik bir öneme sahip olduğunu belirtti.
Diyabetin Süresi Arttıkça Görme Kaybı Riski Yükseliyor
Diyabet hastalığı uzun yıllar boyunca kontrol altına alınmazsa, ciddi göz rahatsızlıklarına yol açabiliyor. Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi'nden Prof. Dr. Nursal Melda Yenerel, diyabetin zaman içinde gözün arka tabakasında bulunan damarları etkileyerek diyabetik retinopati adı verilen retina hasarına neden olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Yenerel, "Diyabet, hem küçük hem de büyük damarlarda tahribata yol açabilir. Küçük damarların etkilenmesi sonucu retinopati, böbrek hastalıkları (nefropati) ve sinir hasarı (nöropati) gibi sağlık sorunları gelişebilir. Retinopatinin ilerlemesi halinde ciddi görme kayıpları kaçınılmaz hale gelebilir" ifadelerini kullandı.
Diyabetik Retinopati Zaman İçinde Ortaya Çıkıyor
Hastalığın süresi uzadıkça gözde oluşan risklerin arttığını belirten Prof. Dr. Yenerel, özellikle Tip 1 diyabet hastalarının daha erken yaşta tanı aldığı için uzun vadede retinopati gelişme ihtimalinin daha yüksek olduğunu söyledi. Tip 2 diyabet hastalarının ise hastalıklarını geç fark edebildiğini belirten Yenerel, "Bu yüzden diyabet teşhisi konar konmaz düzenli göz muayenesine başlamak hayati önem taşır" dedi.
Tip 1 diyabet hastalarında tanı konduktan sonraki ilk beş yıl içinde, Tip 2 diyabetlilerde ise hastalık teşhis edilir edilmez göz muayenesinin yapılması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Yenerel, "Diyabet süresi uzadıkça retinopati riski de artar. Bununla birlikte, diyabet hastalarında yalnızca retinopati değil, erken yaşta katarakt ve glokom gibi göz hastalıkları da sık görülebilir" diye ekledi.
Diyabetik Retinopati Belirti Vermeden İlerleyebilir
Diyabetin göz sağlığı üzerindeki etkilerinin sinsi bir şekilde ilerleyebileceğine vurgu yapan Prof. Dr. Yenerel, "Özellikle sarı nokta bölgesi etkilenmediği sürece, hasta uzun bir süre görme kaybı yaşadığını fark etmeyebilir. Ancak damar dışına sıvı sızmaya başladığında, bulanık görme şikayetleri artar ve hastalar göz doktoruna başvurmak zorunda kalır. Bu nedenle düzenli göz kontrolleri, hastalığın erken teşhisinde kritik bir rol oynar" açıklamasında bulundu.
Gözlerde yanma, batma, kaşıntı ve kızarıklık gibi şikayetlerin genellikle yüzeysel göz hastalıklarıyla ilişkili olduğunu dile getiren Yenerel, "Diyabetik retinopati, görmede bulanıklık, yazıları okuyamama ve uzak mesafeleri net görememe gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu tür belirtiler yaşayan hastaların zaman kaybetmeden göz doktoruna başvurması gerekir" dedi.
Erken Müdahale ile Görme Kaybının Önüne Geçilebilir
Diyabetik retinopatinin tedavi edilebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Yenerel, "Hastalığı erken teşhis edebilirsek, tedavi sürecimiz çok daha başarılı olur. Sarı nokta ödemi geliştiğinde enjeksiyon tedavileri uygulanabilir. Ayrıca, yaşa bağlı sarı nokta hastalığında kullanılan enjeksiyonlar ve kortizon tedavileri de oldukça etkili yöntemler arasındadır. Eğer retina üzerinde yeni damar oluşumları ve kanamalar başlamışsa, lazer tedavisi ile bu durum kontrol altına alınabilir. Ancak ileri seviyeye ulaşmış vakalarda cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir" ifadelerini kullandı.
Bazı hastaların göz içinde kanama yaşadıktan veya ileri seviyeye ulaştıktan sonra doktora başvurduğunu belirten Prof. Dr. Yenerel, bu durumlarda cerrahi operasyonlarla görme yetisinin korunmaya çalışıldığını söyledi.
Göz Sağlığınızı Korumak İçin Muayeneyi Aksatmayın
Diyabetin dünya çapında hızla yayılan bir sağlık problemi olduğunu belirten Prof. Dr. Yenerel, "1990 yılından bu yana diyabet hastalarının sayısı dört kat arttı. Bu nedenle diyabetin göz sağlığı üzerindeki etkileri konusunda farkındalığın artırılması gerekiyor" dedi.
Dünya genelinde 800 milyondan fazla, Türkiye’de ise 10 milyondan fazla diyabet hastası olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yenerel, "Diyabet hastalarının yıllık göz kontrollerini ihmal etmemeleri gerekir. Aynı zamanda, kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmaları, hipertansiyon ve kolesterol gibi ek risk faktörlerini yönetmeleri çok önemlidir. Ayrıca sigara kullanımı da diyabetik retinopati gelişme ihtimalini artıran etkenlerden biridir" diyerek göz sağlığını korumanın yollarına dikkat çekti.
