Osmanlı döneminde Edirne’de üretilen ve formülünün Fransa’ya taşınmasıyla bir “casusluk hikayesine” benzetilen efsanevi renk Edirne kırmızısı (Rouge d’Adrinople), yeniden kentin kültürel ve ekonomik simgesi haline geldi.
Sekiz yıl önce başlatılan çalışmalar meyvesini verdi, renk hem tarlalarda hem de tekstilde hayat buldu.
Tarihi Renk Yeniden Yaşam Buldu
Edirneli boya ustaları tarafından 15’inci yüzyılda geliştirilen ve 1740’lı yıllarda Fransa’da üretilmeye başlanan Edirne kırmızısı, uzun yıllar unutulmaya yüz tutmuştu.
Rengi yeniden canlandırmak amacıyla Edirne Valiliği, Edirne Belediyesi ve Trakya Üniversitesi’nin iş birliğiyle yürütülen çalışmalar sonucu önemli ilerleme kaydedildi.
Bu kapsamda tanıtım etkinlikleri, sempozyumlar ve bilimsel araştırmalar düzenlenirken, rengin elde edildiği rubia tinctorum adlı kök boya bitkisinin deneme ekimleri yapıldı.
Üretim Başarıyla Sonuçlandı
Tarım ve Orman Bakanlığı Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün Tıbbi Aromatik ve Boya Bitkileri Bahçesi’nde yapılan deneme ekimleri başarılı oldu.
Edirne genelinde yaygınlaştırma çalışmaları sürerken, Uzunköprü ilçesinde üretici Şenol Ataç tarafından 10 dekarlık alanda yapılan ekimlerin hasadı traktörlerle gerçekleştirildi.
Tekstilde Yeniden Kullanılmaya Başladı
Trakya Üniversitesi öncülüğünde yürütülen proje sayesinde, bitkiden elde edilen doğal boyayla kravat, fular, kıyafet ve hediyelik ürünler üretildi.
Böylece Edirne kırmızısı, hem kültürel hem de ekonomik açıdan yeniden kentin kimliğini yansıtan bir değer haline geldi.
“Edirne Kırmızısı Yeniden Popüler”
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek, Edirne kırmızısının geçmişte olduğu gibi bugün de değerli olduğunu belirterek, “Günümüzde organik boyacılığa ilgi arttı. Kök boya bitkisine talep yüksek. Edirne kırmızısı rengi geçmişte olduğu gibi günümüzde de popüler. Kumaş ve tekstil sektöründe aranan bir hammadde. Bu kültürel değeri canlandırarak üreticilere alternatif gelir oluşturmayı hedefliyoruz” dedi.
“Doğal Boyalara Yönelim Arttı”
Üretici Şenol Ataç ise tekstil sektörünün yeniden doğal boyalara yöneldiğini vurgulayarak, “Gelen talep doğrultusunda ekim alanlarımızı genişleteceğiz. Dekarda yaklaşık 350 kilogram kök boya elde ettik, yıllar içinde bu verim daha da artacak” diye konuştu.
