El egzaması, ellerin avuç içi, el sırtı ve parmak kenarlarında kuruluk, pullanma, kızarıklık, kabarma ve su toplama gibi belirtilerle kendini gösteren inflamatuar bir cilt hastalığıdır.
Egzama lezyonlarının çatlayıp enfekte olması yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. Etiyolojik faktörlerine göre iritan kontakt dermatit, alerjik kontakt dermatit ve atopik dermatit olmak üzere farklı türleri vardır.
Özellikle yemek servisi çalışanları, sağlık personelleri, kuaförler, temizlik işçileri, metal sanayi çalışanları ve çiçekçiler gibi ellerini kimyasal ve iritan maddelere sık maruz bırakan meslek gruplarında daha sık görülmektedir. Uzun süreli su teması, deterjan, sabun, sıcak-soğuk hava değişimleri ve stres, el egzamasının en önemli tetikleyicilerindendir.
El Egzaması Nasıl Tedavi Edilir?
El egzamasının tedavisinde en önemli basamak, tetikleyici faktörlerden korunmaktır. Uzun süreli su teması azaltılmalı, temizlik sırasında koruyucu eldiven kullanılmalı ve deterjan teması en aza indirgenmelidir. Elleri çok sıcak veya çok soğuk su yerine ılık suyla yıkamak önerilir.
Tıbbi tedavide topikal kortikosteroid kremler, düzenli nemlendirme ve şiddetli vakalarda sistemik tedavi veya fototerapi kullanılabilir. Egzamalı ciltlerin düzenli olarak nemlendirilmesi ve bariyer onarımının desteklenmesi hastalığın yönetiminde kritik rol oynar.
El Egzamasına İyi Gelen Yöntemler
Modern tıp tedavisinin yanında hekim onayıyla kullanılabilecek bazı doğal içerikler, el egzamasına bağlı kuruluk ve inflamasyonu azaltmada destekleyici rol oynayabilir:
Aloe Vera
Aloe vera, anti-inflamatuar, antioksidan ve yara iyileştirici özelliklere sahip bir bitkidir. 2011 yılında yapılan araştırmalar, aloe vera jelinin cilt bariyer fonksiyonunu artırabileceğini ve keratinosit farklılaşmasını destekleyebileceğini göstermiştir. Ciltte kızarıklık ve kaşıntıyı azaltabilir.
Bal
Bal, anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri sayesinde egzamalı cildin nem dengesini korur ve enfeksiyon riskini azaltabilir. 2017’deki bir çalışmada, manuka balının atopik egzama lezyonlarında iyileşmeye katkı sağladığı gösterilmiştir. Nemlendirici özelliği sayesinde cilt bariyerinin korunmasına destek olabilir.
Hindistan Cevizi Yağı
Laurik asit içeriği sayesinde antimikrobiyal ve anti-inflamatuar etki gösteren hindistan cevizi yağı, cildi nemlendirerek kuruluk ve tahrişi azaltabilir. 2013 yılında yapılan bir çalışmada, 8 haftalık hindistan cevizi yağı kullanımının atopik dermatiti olan çocuklarda transepidermal su kaybını azalttığı bulunmuştur.
Zeytinyağı
Zeytinyağı, esansiyel yağ asitleri sayesinde ciltteki inflamasyonu azaltma ve nemlendirme özelliklerine sahiptir. Ancak yüksek oleik asit içeriği nedeniyle çok kuru ciltlerde bazı kişilerde bariyer bütünlüğünü bozabileceği için dikkatli kullanılmalıdır. Hekim önerisiyle lokal nemlendirici olarak kullanılabilir.