ABD Başkanı Donald Trump’ın ilaç ve yarı iletken ürün ithalatında gümrük tarifelerini gündeme getirmesi ve ülkede beklentilerin altında kalan hizmet sektörü verileri nedeniyle piyasalarda yön bulmak zorlaşıyor.
Uzun süredir tarifelerin etkilerini fiyatlamaya çalışan dünya borsaları, her geçen gün farklı bir riskle karşı karşıya kalıyor. Bu karmaşık tabloya Trump’ın geçtiğimiz hafta imzaladığı, karşılıklı ilkelere dayanan yeni tarife düzenlemesi de eklendi.
Bu düzenlemelerin ertesinde, söz konusu kararname perşembe günü yürürlüğe giriyor. Trump ise son açıklamasında, ithal ilaç ve çiplere yönelik tarifeleri “gelecek hafta ya da civarında” açıklayacaklarını ifade etti.
Trump, tarifelerin başlangıçta düşük oranlı olacağını belirtti ancak “bir yıl ya da bir buçuk yıl içinde önce yüzde 150’ye, ardından yüzde 250’ye” yükseleceğini vurgulayarak, “çünkü ilaçların ABD’de üretilmesini istiyoruz” dedi.
Ekonomistler, Çin, Japonya ve Avrupa Birliği gibi büyük ticaret ortaklarıyla yapılan bazı anlaşmalara rağmen yeni tarife planlarının piyasalarda olumsuz senaryoları gündeme taşıdığını ve bu haber akışının yatırımcılar tarafından dikkatle izlendiğini ifade ediyor.
ABD ekonomisinin bu tarifelerden nasıl etkileneceği netlik kazanmamışken, açıklanan son veriler hizmet sektöründe yavaşlamaya işaret ediyor.
Temmuz ayında açıklanan ISM Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) 50,1 seviyesine gerileyerek analist beklentilerinin altında kaldı.
Fed cephesinde ise dikkatler para politikalarının sürdürülebilirliğine odaklanırken, Trump, Fed Yönetim Kurulu üyesi Adriana Kugler’in yerine kimin getirileceğine ilişkin kararını “hafta sonundan önce vereceğini” söyledi.
Zayıf hizmet sektörü verileri, Fed’in büyümeyi desteklemekle enflasyonu dizginlemek arasında sıkıştığını ortaya koyuyor.
Jeopolitik gelişmeler de gündemin önemli başlıklarından biri olmayı sürdürüyor.
Beyaz Saray’daki bir etkinlik sonrası açıklama yapan Trump, Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Rus yetkililerle çarşamba günü Moskova’da görüşeceğini hatırlatarak, “görüşmenin sonucunu bekliyorum” dedi.
Rusya’ya yönelik uygulanması planlanan yaptırımlar konusunda da konuşan Trump, “Hiçbir zaman yüzde olarak bir rakam vermedim ama bu konuda epey bir şey yapacağız. Biliyorsunuz, yarın (çarşamba) Rusya ile bir toplantımız var. Neler olacağını göreceğiz. O zaman kararımızı vereceğiz” ifadelerini kullandı.
Makroekonomik göstergelerde ise ABD’nin dış ticaret açığı haziran ayında yüzde 16 gerileyerek 60,2 milyar dolara indi ve Eylül 2023’ten bu yana en düşük seviyesine ulaştı.
Şirket haberlerinde ise Palantir hisseleri, yıllık gelir tahmininin yukarı yönlü revize edilmesiyle yüzde 7,85 artış gösterdi.
Pfizer da kar tahminini yükselttikten sonra hisselerinde yüzde 5,18 oranında yükseliş yaşandı.
Altın Fiyatları Yükselişini Sürdürüyor
Tahvil piyasalarında dün ağırlıklı olarak satışlar yaşanırken, ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,21'e kadar yükseldi. Bugüne ise yüzde 4,22 seviyesinden başladı.
Dolar endeksi ise yüzde 0,1 artışla 98,7'de günü tamamlarken, yeni işlem gününde yatay bir seyir izliyor.
Küresel belirsizlikler ve ABD ekonomisine dair süregelen endişeler yatırımcıları güvenli liman olan altına yöneltti.
Altının ons fiyatı dünkü işlemlerde yüzde 0,2 artarak 3 bin 380 dolara ulaştı ve art arda dördüncü işlem gününde de yükseldi.
Bugün ise ons altın yüzde 0,2 düşüşle 3 bin 375 dolardan işlem görüyor.
Brent petrol fiyatı da yükselişte. Varil fiyatı şu sıralar bir önceki kapanışa göre yüzde 0,5 artışla 67,8 dolardan işlem görüyor.
New York borsasında dün satıcılı bir hava vardı. S&P 500 endeksi yüzde 0,49, Nasdaq yüzde 0,65 ve Dow Jones yüzde 0,14 geriledi. ABD endeks vadeli kontratları ise yeni güne pozitif başladı.
Avrupa'da Gözler BoE'de
Avrupa’da borsalar genel olarak yükseliş gösterdi ancak Fransa piyasaları bu trende ayak uyduramadı. Bugün Almanya’da fabrika siparişleri ve Avro Bölgesi perakende satış verileri takip edilecek.
Yarın İngiltere Merkez Bankası’nın faiz kararı açıklanacak. Para piyasalarında beklenti, BoE’nin faiz indirimine gideceği yönünde.
Bununla birlikte, ABD’nin ticarette attığı adımlar ve Fed’in stratejik hamlelerine dair süren belirsizlikler, Avrupa piyasaları üzerinde de etkisini sürdürüyor. Ayrıca Orta Doğu’daki jeopolitik gelişmeler de yatırımcıların gündeminde.
AB Komisyonu sözcüsü Anitta Hipper, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Gazze’ye yönelik tüm işgal planına dair çıkan haberler hakkında “Gazze, gelecekteki Filistin devletinin ayrılmaz bir parçası olmalı” dedi.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares ise AB’yi İsrail’e karşı yeterince hızlı adım atmamakla suçlayarak ortaklık anlaşmasının askıya alınması çağrısında bulundu.
Avro Bölgesi’nde temmuz ayı hizmet sektörü PMI verisi 51 olarak açıklandı. Bu veri beklentilerin altında kalmasına rağmen bölgedeki resesyon kaygılarını bir miktar hafifletti.
Dün Avrupa’da Almanya DAX 40 yüzde 0,37, İngiltere FTSE 100 yüzde 0,16 ve İtalya FTSE MIB 30 yüzde 0,11 yükseldi.
Fransa CAC 40 endeksi ise yüzde 0,14 düşüş yaşadı. Bugün Avrupa endeks vadeli kontratları güne pozitif başladı.
Asya Borsalarında Belirsizlik Hakim
Asya piyasalarında da yön arayışı sürerken, ABD’nin Çin ve Japonya ile ticaret anlaşmalarına dair beklentiler bölge borsalarını etkiliyor.
Japonya'nın tarife görüşmelerinde baş müzakerecisi Ryosei Akazawa, Washington’da Japon otomotiv ürünlerine uygulanan vergilerin düşürülmesi konusunda temaslarda bulunuyor. Bu görüşmelerin sonuçları yatırımcılarca dikkatle izleniyor.
Japonya'da otomotiv sektörünün öncülüğünde artışlar kaydedildi. Mitsubishi Heavy hisseleri yüzde 4,1, Toyota yüzde 3,3 ve Mazda yüzde 3,1 değer kazandı.
Trump ise Çin ile yapılan görüşmelere ilişkin “Bir anlaşmaya çok yaklaşıyoruz, Çin'le çok iyi anlaşıyoruz” açıklamasını yaptı.
Çin lideri Şi Cinping’in kendisiyle görüşme talebinde bulunduğunu belirten Trump, anlaşma olması durumunda yıl sonundan önce buluşabileceklerini söyledi.
Öte yandan, Hindistan’a yönelik tarife tehdidini sürdüren Trump, bu ülkeden yapılan ithalata uygulanan vergilerin artırılacağını yineledi.
Bu gelişmelerle Japonya Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5, Çin Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 yükseldi. Güney Kore Kospi endeksi yüzde 0,2 düşerken, Hong Kong Hang Seng endeksi yatay bir grafik çizdi.
BIST Günü Durgun Tamamladı, VİOP Yükseldi
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi dün yatay bir seyir izleyerek günü yüzde 0,03 kayıpla 10.849,96 puandan tamamladı.
VİOP’ta BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise akşam seansında yüzde 0,35 değer kazanarak 12.303,00 puandan işlem gördü.
Dolar/TL kuru ise dün günü 40,6710 seviyesinden kapatırken, bugün bankalararası piyasada 40,6780 seviyelerinde el değiştiriyor.
Analistler, yurt içinde önemli bir veri açıklamasının beklenmediğini, yurt dışında ise Almanya fabrika siparişleri, Avro Bölgesi perakende satışlar ve ABD mortgage başvurularının takip edileceğini belirtiyor.
Teknik açıdan BIST 100 endeksi için 11.000 ve 11.100 direnç, 10.700 ve 10.600 seviyeleri ise destek olarak öne çıkıyor.
