Uyku, ruhsal ve fiziksel sağlığın temel taşlarından biridir. Yeterli ve kaliteli uyku, kişinin dinlenmiş hissetmesini sağlamakla kalmaz; öğrenme yeteneğini geliştirir, kalp ve damar sağlığını destekler, açlık hormonlarının dengelenmesine yardımcı olur ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
Çoğu yetişkin için her gece yedi ila dokuz saat uyku önerilir, ancak yaş, yaşam tarzı ve sağlık durumu bu süreyi etkileyebilir.
Uyku eksikliği yaygın bir sorun olarak bilinse de, aşırı uyumanın da sağlık açısından riskler taşıdığı belirtiliyor. Uyku uzmanları, her gün dokuz saatten fazla uyumanın alışkanlık haline gelmesi durumunda sağlık problemlerine işaret edebileceğini söylüyor.
Uzmanlara göre, sadece yorgunluğu telafi etmek için geç uyanmak normal kabul edilir, ancak düzenli olarak sekiz ila dokuz saatin üzerinde uyumak aşırı uyku olarak değerlendirilir.
Aşırı Uyumanın Olası Nedenleri Nelerdir?
Aşırı uyku genellikle altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Uyku uzmanları, aşırı uyumanın sık görülen nedenleri arasında bazı ilaçların etkisi, tıbbi ya da psikiyatrik rahatsızlıklar ve uyku bozukluklarının yer aldığını belirtiyor.
Araştırmalar, obezite, kalp hastalığı, diyabet, huzursuz bacak sendromu, kronik ağrı, uyku apnesi, hipotiroidizm ve depresyon gibi durumların aşırı uyku ile ilişkili olabileceğini gösteriyor.
Uzmanlar ayrıca, aşırı uykunun hipersomni, gecikmiş uyku evresi sendromu, hormon dengesizlikleri ve bazı nörolojik hastalıklarla da bağlantılı olabileceğini vurguluyor. Geniş çaplı araştırmalar, günde sekiz saatten fazla uyumanın kalp hastalığı ve erken ölüm riskini artırabileceğini ortaya koyuyor.
Çok Uyuduğunuzu Gösteren Belirtiler Nelerdir?
Her gece dokuz saatten fazla uyumak tek başına sorun olmayabilir. Bazı kişiler doğal olarak daha fazla uykuya ihtiyaç duyar. Uyku uzmanları, nüfusun küçük bir bölümünün her gece 10-12 saat uyumasının normal olduğunu, bu kişilerin tipik yedi ila dokuz saatlik uykuya zorlandığında uyku eksikliği yaşayabileceğini belirtiyor.
Bununla birlikte, uzun uyuma alışkanlığıyla birlikte sürekli yorgun hissetmek, baş ağrısı, düşük enerji, ruh hali değişiklikleri ve sabahları kalkmakta zorlanmak gibi belirtiler varsa, altta yatan bir sağlık sorunu söz konusu olabilir. Alarm çalmasına rağmen uyanamamak veya gün boyunca kendini dinlenmiş hissetmemek de aşırı uykunun belirtileri arasında yer alıyor.
Aşırı Uykunun Sağlığa Etkileri Nelerdir?
Uzmanlar, aşırı uykunun uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekiyor.
Düzenli olarak tavsiye edilen süreden fazla uyumak, bağışıklık fonksiyonunu zayıflatabilir, kronik hastalık riskini artırabilir ve stres tepkilerini değiştirebilir.
Özellikle kalp hastalığı, diyabet ve obezite açısından risk oluşturur. Ayrıca aşırı uyku, artan yorgunluk ve düşük enerjiye neden olarak yaşam kalitesini düşürebilir.
Aşırı Uyuduğunuzdan Şüpheleniyorsanız Ne Yapmalısınız?
Uyku düzenini sağlamak için uzmanlar, her gün aynı saatte uyanmayı, sabah doğal ışığa maruz kalmayı, akşamları yapay ışıktan kaçınmayı ve erteleme düğmesine basmamayı öneriyor. Bu önlemlere rağmen düzenli olarak dokuz saatten fazla uyuma devam ediyorsa, bir hekime başvurmak gerekiyor.
Doktorlar, genellikle altta yatan nedenleri belirlemek için kapsamlı bir değerlendirme yapar. Fiziksel muayene, kullanılan ilaçların gözden geçirilmesi ve kan testleri ile uyku bozuklukları tespit edilebilir. Uyku uzmanları, randevudan önce iki haftalık bir uyku günlüğü tutulmasını ve uyku süresi ile kalitesinin not edilmesini öneriyor. Gerekirse uyku kliniğine yönlendirme veya uyku testi uygulanabilir.