Çikolata alerjisi, tıpta nadir görülen bir durum olsa da, çikolata tüketimi sonrası ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar oldukça yaygındır. Uzmanlara göre bu durumun nedeni, çoğu zaman kakaodan değil, çikolatanın içinde bulunan süt, fındık, soya, glüten, mısır veya kafein gibi katkı maddelerinden kaynaklanmaktadır.
Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 2’si besin alerjisi nedeniyle çeşitli gıdalara karşı hassasiyet göstermektedir. Çikolata, içerdiği farklı bileşenler nedeniyle bu alerjik tepkilerin tetikleyicilerinden biri olabilir. Özellikle süt ürünleri, kuruyemişler ve glüten alerjisi olan kişilerde çikolata tüketimi sonrası belirgin semptomlar görülebilmektedir.
Alerji Mekanizması Nasıl İşler?
Besin alerjilerinde bağışıklık sistemi, gıdadaki proteinleri tehdit olarak algılar. Bu durumda vücut, immünoglobulin E (IgE) antikorları üretir ve mast hücreleri üzerinden histamin gibi kimyasallar salgılar. Sonuç olarak kaşıntı, kurdeşen, mide problemleri, baş ağrısı ve hatta anafilaksi gibi ciddi reaksiyonlar gelişebilir.
Çikolata Alerjisine Yol Açabilecek Maddeler
Süt: Laktoz intoleransı veya süt alerjisi olanlarda alerjik reaksiyona neden olabilir.
Soya: Çikolatada kıvam ve dayanıklılık sağlamak için kullanılan soya lesitini bazı kişilerde alerji tetikler.
Fındık ve Fıstık: Ağır alerjik reaksiyonlara, hatta anafilaksiye yol açabilir.
Mısır ve Mısır Şurubu: Özellikle beyaz çikolatalarda yaygın olarak bulunur.
Kafein: Hassas kişilerde baş ağrısı veya çarpıntı yapabilir.
Buğday ve Gluten: Çikolatalı bisküvi ve benzeri ürünlerde bağlayıcı olarak eklenebilir.
Çikolata Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?
Çikolata alerjisi; mide yanması, kaşıntı, kurdeşen, nefes darlığı, baş ağrısı, sindirim sorunları ve astım atağı gibi semptomlara neden olabilir. Şiddetli vakalarda anafilaktik şok gelişebilir. Anafilaksi belirtileri arasında kalp çarpıntısı, bayılma, kan basıncında düşüş ve solunum güçlüğü bulunur.
Çikolata Alerjisi Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı sürecinde öncelikle besin intolerans testi uygulanır. Bu testte, hasta bir süre çikolatadan uzak tutulur ve ardından katkı maddesi içermeyen saf kakao verilerek reaksiyon gözlemlenir. Ayrıca deri prick testi ve RAST kan testi gibi yöntemlerle de çikolata veya içerdiği maddelere karşı alerjik duyarlılık tespit edilebilir.
Çikolata Alerjisi Nasıl Önlenir?
Alerji riski taşıyan kişiler, süt, fındık veya gluten içermeyen bitter çikolataları tercih edebilir. Etiketleri dikkatle okumak, çapraz bulaşma riskini azaltmak ve doktor önerisiyle hareket etmek önemlidir. Çocuklarda ise ailede alerji öyküsü varsa, bir yaşına kadar çikolata tüketiminden kaçınılması önerilir.
