Temmuz 2024 itibarıyla yüzde 25 zam sınırının sona ermesiyle birlikte konut kiraları yeniden TÜFE’ye bağlandı. Ancak bu kez sistem farklı çalışıyor. Adalet Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın entegre ettiği yeni düzenlemeyle birlikte, e-Devlet üzerinde “resmî kira artış hesaplayıcısı” kullanıma sunuldu. Artık hem kiracılar hem de ev sahipleri, yapılacak artışı tek bir sayfadan görebiliyor.
Sistem, geçmiş yılın on iki aylık ortalama TÜFE değerini baz alarak otomatik zam oranı sunuyor. Bu oran mahkemeler tarafından da referans alınmaya başlandı. Böylece “ev sahibim yüzde 80 zam istiyor” gibi sorunlar daha dava açılmadan çözüm bulabiliyor.
Sözleşmede yazan oran geçerli mi? Yargıtay’ın kararı yön değiştiriyor
Yıllardır kira sözleşmelerine yazılan “her yıl yüzde 30 artar” gibi maddeler artık hukuki anlamda bağlayıcı değil. Yargıtay, özellikle serbest bırakılan son dönemde bu tür maddelerin geçerliliğini yeni enflasyon oranlarına göre değerlendiriyor. Uzmanlara göre bu kararlar, kiracıların lehine ciddi bir koruma sağlıyor.
Ayrıca, zam oranı dışında fahiş artış taleplerine karşı kiracıların Sulh Hukuk Mahkemeleri’ne başvuru yapması daha hızlı bir yargı süreciyle destekleniyor. Emsal kira tespiti yapılırken aynı apartmandaki diğer dairelerin kira rayiçleri dikkate alınıyor.
Kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk zorunluluğu bilanço çıkarıyor
Adalet Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, 2024’ün ilk 6 ayında 118 binin üzerinde kira uyuşmazlığı arabulucuya taşındı. Bunların yüzde 65’i tarafların anlaşmasıyla çözüme kavuştu. Ancak geri kalan dosyaların büyük kısmı mahkemeye taşındı ve süreç hâlâ devam ediyor.
Uzmanlar, otomatik zam sisteminin daha geniş kitlelerce bilinmesi halinde dava oranlarının azalabileceğini belirtiyor. e-Devlet'teki kira hesaplama aracı ise her ay TÜİK verilerine göre güncelleniyor ve ücretsiz şekilde hizmet veriyor. Buna rağmen milyonlarca vatandaş bu hizmetten habersiz.
