NECMETTİN KURUCU
ABD'deki Ohio Eyalet Üniversitesi'nden ve İspanya'daki Deniz Bilimleri Enstitüsü'nden bir ekip, akustik örnekleme araştırmaları yoluyla megabedleri buldu. Daha sonra daha yakından bakmak için deniz tabanından çekirdek örnekleri aldılar.
Kampaniyen Ignimbrite Süper Patlaması Nedeniyle Ortaya Çıktı
Bölge uzun vadeli volkanik faaliyetleriyle bilinse de araştırmacılar bu özel yatakların, gezegenimizin iklimini ve ekosistemlerini dönüştüren bir süper patlama olan daha kuzeydeki Kampaniyen Ignimbrite (CI) süper patlaması tarafından bırakıldığını düşünüyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi'nden jeofizikçi Derek Sawyer, "Burası İtalya'nın Phlegrean Çayırları'ndaki Vezüv Yanardağı'nın bulunduğu kısmıdır ve volkanik açıdan hâlâ çok aktif bir bölgedir, dolayısıyla bilinen bir tehlikedir ve sürekli olarak izlenmektedir" dedi.
Araştırmacılar, mega yataklardan üçünün alternatif volkaniklastik kum ve çamur katmanlarından oluştuğunu, dördüncüsünün ise daha yoğun bir volkaniklastik enkaz akışının kanıtlarını gösterdiğini ve bunların hepsinin de bunlara bir süper patlamanın neden olduğu fikrine uyduğunu buldu.
Bu mega yatakların keşfi, jeologlara önceki büyük volkanik olayların etkisi ve bundan sonra ne olabileceği hakkında birçok yararlı bilgi sağlıyor. Örneğin, daha yoğun malzeme akışına neden olan daha yoğun patlamaların çevre üzerinde daha hızlı ve kısa vadeli bir etkisi vardır.
Sönmüş Olan Yanardağların Yenilenme Endişesi
Son yıllarda uzmanlar, yer altı magma okumalarına dayanarak, Napoli'nin yaklaşık 175 kilometre güneyinde Marsili adı verilen büyük bir su altı yanardağı da dahil olmak üzere, bu bölgedeki sönmüş yanardağların hayata geri dönebileceğinden daha fazla endişe duymaya başladı.
Megabed ölçümlerine göre araştırmacılar, bunların her 10.000 ila 15.000 yılda bir yaratıldığını düşünüyor.
2002 yılında Akdeniz yanardağı Stromboli'nin patlaması, 10 santimetre kalınlığında bir malzeme yatağı oluşturan bir tsunamiyi serbest bıraktı. Onlarca metre kalınlığındaki mega yatakların oluşmasına neyin yol açabileceği ise henüz belli değil.
Marsili Denizdağı büyük ölçüde Akdeniz'in altında kalmış olsa da, modern bir patlama, tsunamilerden kaynaklanan önemli tehlikeler ve bir takım ekolojik zincirleme etkiler anlamına gelebilir.
Sawyer, "Mega yataklar derin deniz havzalarının önemli bileşenleridir ve büyük felaket olaylarının sonucu oldukları düşünülmektedir. Dolayısıyla onları incelemek, bu olayların Dünya'yı nasıl etkilediğine dair önemli bir arşiv görevi görebilir." diyor.
