Küresel piyasalarda, ABD’de istihdam göstergelerinin yavaşlama sinyalleri vermesi ve teknoloji hisselerine yönelik “aşırı değerleme” endişelerinin devam etmesiyle yatırımcıların risk alma isteği zayıf kalıyor.
ABD hükümetinin kapanması nedeniyle ekonomik veri akışının kesintiye uğraması, piyasa oyuncularının yön tayin etmesini zorlaştırıyor.
Özellikle bugün açıklanması beklenen ancak ertelenen tarım dışı istihdam verisi, iş gücü piyasasına dair sağlıklı bir tablo oluşturulamamasına neden oluyor.
Bu boşlukta yatırımcılar, alternatif göstergelere yönelerek ekonomik görünüm hakkında ipuçları arıyor.
İstihdam piyasasına dair veri sağlayan danışmanlık şirketi Challenger, Gray & Christmas’ın ekim ayı raporu bu kapsamda dikkat çekti.
Rapora göre ABD’de işten çıkarmalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 175 artarak 153 bin 74’e yükseldi.
Bu rakam, 2003 yılından bu yana kaydedilen en yüksek ekim ayı seviyesi olarak öne çıktı.
Hafta ortasında açıklanan ADP özel sektör istihdam verisi beklentilerin üzerinde gelse de, dün yayımlanan veriler iş gücü piyasasında yavaşlama sinyalleri vererek ekonominin gücüne dair soru işaretlerini artırdı.
ABD’de tarifelere ilişkin hukuki sürecin gidişatı da piyasalarca yakından izleniyor. ABD Başkanı Donald Trump, Yüksek Mahkeme’de görülen tarife davasına ilişkin “Bu davayı kaybetmek ülkemiz için yıkıcı olur” ifadelerini kullandı.
“Umarım davayı kazanırız, bence bu ülkemizin tarihindeki en önemli davalardan biri” diyen Trump, tarifelerin kendilerine “olağanüstü anlaşmalar” yapma imkânı sağladığını belirtti.
Fed Cephesinden Karışık Açıklamalar
Veri akışındaki aksaklık, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası adımlarına yönelik beklentilerin şekillenmesini de zorlaştırıyor. Bu süreçte Fed yetkililerinin faiz indirimine ilişkin açıklamaları da farklı yönlerde ilerliyor.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, hükümetin kapalı olması nedeniyle enflasyon verilerinin eksikliğinin faiz kararlarını etkilemesinden endişe duyduğunu söyledi.
Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack ise para politikasının sıkı duruşunu sürdürmesi gerektiğini, enflasyonun hâlâ yüksek seyrettiğini ve iş gücü piyasasındaki zayıflıktan daha büyük risk oluşturduğunu vurguladı.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran, aralık ayında faiz indirimi beklediğini açıkladı.
Para piyasalarında, Fed’in gelecek ayki toplantısında faiz oranını yüzde 68 olasılıkla düşüreceği öngörülüyor. Yıl geneli içinse iki faiz indirimi ihtimali fiyatlanıyor.
Teknoloji Hisselerinde Değerleme Baskısı
Teknoloji sektöründe “yüksek değerleme” endişeleri varlığını koruyor. Yarı iletken üreticisi Qualcomm, kar ve gelirinin beklentileri aşmasına rağmen hisse senedinde yüzde 3,6’lık bir gerileme yaşadı.
ABD yönetiminin yapay zekâ sektörüne destek vermeyeceği yönündeki haberler de yarı iletken hisseleri üzerinde baskı oluşturdu.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,09’a gerilerken, bu sabah aynı seviyelerde yatay seyrediyor.
Dolar endeksi kritik 100 seviyesinin altına inerek 99,7’ye düştü. Yeni günde endeks yüzde 0,1 artışla 99,8 civarında işlem görüyor.
Altının ons fiyatı dün yüzde 0,1 kayıpla 3 bin 980 dolardan kapanırken, şu anda yüzde 0,4 artışla 3 bin 997 dolarda işlem görüyor.
Analistler, Fed’in faiz indirimi beklentilerinin zayıflamasına rağmen altın fiyatlarını desteklediğini belirtiyor. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,2 artışla 63,4 dolara çıktı.
Trump’tan İlaç Firmalarıyla Yeni Anlaşma
Beyaz Saray’da basın toplantısı düzenleyen ABD Başkanı Donald Trump, zayıflama ilaçları üreten “Eli Lilly” ve “Novo Nordisk” ile yaptıkları yeni anlaşmayı kamuoyuna duyurdu.
Trump, anlaşma kapsamında bu ilaçların fiyatlarının “kayda değer biçimde düşeceğini” açıkladı.
Açıklamanın ardından Eli Lilly hisseleri yüzde 1,26 değer kazanırken, Novo Nordisk hisseleri yüzde 4,02 geriledi.
Bu gelişmelerin etkisiyle New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 1,12, Nasdaq endeksi yüzde 1,9 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,84 oranında düşüş gösterdi. ABD vadeli endeksleri yeni güne de negatif başladı.
Avrupa Borsalarında Satış Baskısı
ABD’deki belirsizliklerin yansımaları Avrupa borsalarında da satış yönlü seyir yarattı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Alman Deutsche Börse ile ABD merkezli Nasdaq’ın rekabet kurallarını ihlal edip etmediğini araştırmak üzere resmi soruşturma başlattı.
Açıklamada, iki borsanın Avrupa’daki türev işlemlerinde koordineli hareket ederek AB rekabet yasalarını ihlal edip etmediğinin inceleneceği belirtildi.
AB Komisyonu geçen yıl benzer bir soruşturma kapsamında her iki kuruluşa da baskın düzenlemişti.
Analistler, ABD’de teknoloji hisselerine yönelik değerleme kaygılarının ve Fed’e dair belirsizliklerin Avrupa’daki olumsuz seyirde etkili olduğunu dile getirdi.
Ayrıca bölgedeki siyasi ve jeopolitik gelişmelerin de yatırım kararlarını şekillendirdiği ifade edildi.
AB Komisyonu ayrıca Rusya’ya nükleer tehditlerden kaçınma çağrısı yaparken, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Çin’e karşı çelik sanayisini korumak için “Avrupa vatanseverliği” çağrısında bulundu.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,42, Fransa’da CAC 40 yüzde 1,36, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,31 ve İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 0,85 oranında geriledi. Avrupa endeks vadeli kontratları da yeni güne negatif başladı.
Asya Piyasaları da Satışta
ABD ve Avrupa’daki düşüş Asya’ya da taşındı. Japonya’da eylül ayı hanehalkı harcamaları yıllık bazda yüzde 1,8 azalarak beklentilerin altında kaldı.
Analistler, enflasyondaki artışın maaş artışlarını gölgede bıraktığını ve bunun hanehalkı harcamalarını sınırladığını belirtti.
Çin’de ekim ayında ihracat yüzde 1,1 azalırken, ithalat yüzde 1 yükseldi. Bu verilerin ardından Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2, Güney Kore’de Kospi yüzde 3,3, Hong Kong’da Hang Seng yüzde 1,2 ve Çin’de Şanghay Bileşik endeksi yüzde 0,2 oranında değer kaybetti.
Yurt İçinde Gözler Merkez Bankası’nda
Borsa İstanbul’da dün alıcılı seyir hâkimdi. BIST 100 endeksi günü yüzde 0,94 artışla 11.073,27 puandan tamamlarken, VİOP’ta aralık vadeli BIST 30 kontratı akşam seansında yatay seyretti.
Bugün yatırımcıların odağında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yılın dördüncü Enflasyon Raporu bilgilendirme toplantısı olacak.
TCMB, son raporunda 2025 sonu için enflasyonun yüzde 25-29 aralığında, 2026 sonunda ise yüzde 13-19 aralığında olacağı tahminini paylaşmıştı.
Dolar/TL dün 42,1040’tan kapanırken, yeni günde önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 42,2020 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde TCMB’nin enflasyon raporunun ve hazine nakit dengesinin, yurt dışında ise Almanya dış ticaret dengesi ile ABD Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini belirtti.
ABD hükümetinin kapanması nedeniyle resmi kurumların veri açıklamayacağını hatırlatan analistler, BIST 100 endeksinde 10.900 ve 10.800 puanın destek, 11.100 ve 11.250 puanın ise direnç konumunda bulunduğunu kaydetti.
