Utku KABAKCI'nın 27 Aralık 2023 tarihli yazısı: Seçelim ama Neyi?
Siyaset, modern zamanlarda ideolojiler üzerinden şekillenirken yeni zamanlarda ise ideolojilerle olan sıkı bağını kopartarak yüzergezer bir hâl aldı. Siyasette ideolojilerin etkisinin giderek zayıflaması da insanların ezberinin bozulmasına sebep oldu. İdeolojisi üzerinden yaşamı, dünyayı, başına gelenleri ya da gelmeyenleri kolaylıkla anlamlandırabilen birey, âdeta bir kullanım kılavuzu işlevi gören ideolojisinin elinden alınmasıyla birlikte yönsüz ve amaçsız hissetmeye başladı. İdeolojilerinin kendilerine bahşettiği şaşmaz(!) formülleri ve güven duygusunu kaybeden kesin inançlılar (partizanlar), geleceğe dair umutlarını da bir bir yitirerek kendileri için büyük bir kaos durumuna dönüşen dünyada başka bir sığınak aramaya başladı. Tam da bu noktada imdatlarına, yükselen lider imajları yetişti.
Lider imajlarının, ideolojilerin ve siyasi partilerin önüne geçmesinin temelinde ise artan toplumsal farklılaşmaya karşın politik partilerin birbirine benzemeye başlaması yatmaktadır. Partiler arasındaki farklılıklar nüans seviyesine inince insanların kendilerini liderleri üzerinden ifade etmek mecburiyetinde kalmaları da kaçınılmaz oldu. Çünkü ideolojiler, günümüz toplumsal ilişki ve temaslarının karmaşıklığı karşısında çaresiz kaldı. Bu çaresizlik de beraberinde ideolojilerin dolayısıyla da parti bağlarının zayıflamasına ve tek tek liderlerin yükselişe geçmesine yol açtı. Tüm bunların neticesinde de seçim dönemlerinde oy verme davranışı üzerinde belirleyici olan yani tercih konusu olan ideoloji veya dava olmaktan çıktı. Artık ideolojiler, davalar, partiler değil de liderler yarıştırılır ve oylanır oldu.
Şüphesiz liderler, siyasette her zaman için önemli bir yere sahip. Ancak yeni zamanlar liderlerini öncekilerden farklı kılan, bir ideolojiyle veya davayla özdeşleşmemiş olmalarıdır. Modern zamanlarda davaları vasıtasıyla parlayan liderlerin yerini, postmodern zamanlarda kompleks bir hâl alan insan ilişkilerinin ve siyasetin, ortaya konabilecek net bir manifesto ile açıklanmasının, imkânsız olması sebebiyle kişisel imajları ile dikkat çekerek seçmende karşılık uyandırmaya çalışan liderler aldı.
