ABD Yüksek Mahkemesi, Başkan Donald Trump’ın uyguladığı gümrük tarifelerinin, başkanın acil durum yetkilerini aşıp aşmadığına ilişkin davada tarafların savunmalarını dinledi.
Mahkeme salonunda Trump yönetimini temsilen John Sauer, tarifelere itiraz eden şirketlerin avukatı Neal Katyal ve 12 eyaleti temsil eden Oregon Başsavcısı Benjamin Gutman hazır bulundu.
Kısa açıklamaların ardından yargıçların sorularını yanıtlayan taraflar, davanın seyrini belirleyecek kritik argümanlarını sundu.
Trump, Yüksek Mahkeme’de görülen bu davayı “ölüm kalım meselesi” olarak nitelendirirken, mahkemenin 80 dakika olarak planlanan oturumu 2,5 saati aşkın sürdü.
Trump Cephesi: Tarifeler Gelir Artırıcı Değil, Düzenleyici
İlk olarak söz alan John Sauer, Trump’ın Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında hayata geçirdiği tarifelerin, Çin gibi büyük ticaret ortaklarıyla trilyon dolarlık anlaşmalarda etkili olduğunu ifade etti.
Sauer, Trump’ın “vergi koyma” değil, “dış ticareti düzenleme” yetkisini kullandığını belirterek, “Bunlar düzenleyici tarifelerdir, gelir artırıcı gümrük vergileri değildir. Gelir sağlamaları yalnızca tesadüftür” dedi.
Ayrıca gümrük vergilerinin, ithalatı düzenlemenin en temel yollarından biri olduğunu savunarak tarifelerin yabancı üreticiler tarafından ödendiğini öne sürdü.
İtiraz Sahipleri: Kongre Devre Dışı Bırakıldı
Şirketler adına konuşan Neal Katyal ise, uygulanan tarifelerin aslında bir tür vergi olduğunu ve bunun doğrudan Amerikalıların cebine yansıdığını dile getirdi.
Katyal, ülkenin kurucu babalarının vergi koyma yetkisini sadece Kongre’ye verdiğini hatırlatarak, Trump’ın bu yetkiyi “devre dışı bırakarak tarihin en büyük vergi artışlarından birine imza attığını” savundu.
IEEPA’nın başkana sınırsız tarife belirleme hakkı vermediğini söyleyen Katyal, “Bu tek taraflı bir mekanizma. Eğer hükümet bu davayı kazanırsa, bu yetkiyi geri almak mümkün olmayacak” ifadelerini kullandı.
Eyaletler: Savaş Zamanında Bile Bu Yetki Yoktu
Tarifelere itiraz eden eyaletlerin temsilcisi Oregon Başsavcısı Benjamin Gutman ise, başkanın savaş dönemlerinde bile Kongre onayı olmadan tarife koyma yetkisine sahip olmadığına dikkat çekti.
Gutman, “19. yüzyıldaki örneklerin hiçbirinde, başkanın savaş zamanında bile Kongre’nin onayı olmadan 2. Madde’ye dayanarak tarife uygulayabileceği görüşü desteklenmiyor” dedi.
Trump’ın Ticaret Politikası Mahkeme Önünde
Ticaret politikalarında tarifeleri temel araç olarak kullanan Trump, ikinci kez başkanlık koltuğuna oturduktan sonra IEEPA kapsamında yeni gümrük vergilerini yürürlüğe koymuştu.
Ancak bu tarifeler, çeşitli şirketler ve eyaletler tarafından ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’ne taşındı.
Mahkeme, 28 Mayıs’ta aldığı kararda, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin başkanlık yetkisini aştığı sonucuna varmıştı.
Bunun üzerine Trump yönetimi, kararın “diplomasiye zarar verdiği ve başkanlık yetkisine müdahale ettiği” gerekçesiyle temyize gitti.
Temyiz Mahkemesi, 29 Ağustos’ta alt mahkeme kararını büyük ölçüde onayladı ancak tarifelerin hemen iptal edilmesi talebini reddederek Trump yönetimine Yüksek Mahkeme’ye başvuru süresi tanıdı.
Trump yönetimi, bu kararın ardından tarifelerin yasa dışı bulunduğu bölümler için Yüksek Mahkeme’ye hızlı inceleme talebiyle başvurdu.
Davanın sonucu, Trump’ın ticaret politikalarının geleceğini belirleyecek.
