Cushing sendromu, böbreküstü bezlerinden salgılanan kortizol hormonunun normalden fazla üretilmesi ya da dışarıdan fazla alınmasıyla ortaya çıkan ciddi bir endokrin hastalıktır. Kortizol, vücudun stresle baş etmesini, metabolizmayı düzenlemesini ve bağışıklık yanıtını kontrol etmesini sağlayan hayati bir hormondur. Fakat bu hormonun uzun süreli yüksek seviyelerde olması, vücutta yağ dağılımının bozulmasına, kas kaybına, hipertansiyona ve diyabete yol açabilmektedir. Cushing sendromu, çoğunlukla sinsi bir şekilde ilerler ve tanı konulana kadar yıllarca gözden kaçabilir.
Cushing sendromu, kandaki kortizol düzeylerinin uzun süreli olarak yükselmesine bağlı gelişen bir hastalıktır. Hipofiz bezi tümörleri, adrenal bez (böbreküstü) tümörleri veya uzun süreli kortikosteroid ilaç kullanımı sonucu oluşabilir.
Nedenleri Nelerdir?
1. Endojen (vücudun kendisinin ürettiği): Hipofiz bezindeki ACTH hormonu salgılayan tümörler (Cushing hastalığı), Adrenal bez tümörleri (iyi huylu veya kanser), Ektopik ACTH üretimi (bazı akciğer tümörleri gibi)
2. Ekzojen (dışarıdan alınan): Uzun süreli ve yüksek dozda kortikosteroid (kortizon) ilaç kullanımı (romatizmal hastalıklar, astım, lupus vb. için)
Belirtileri Nelerdir?
· Ay yüzü görünümü (yuvarlak, dolgun yüz)
· Karın ve sırt bölgesinde yağ birikimi
· İnce kol ve bacaklar
· Ciltte incelme, morarmalar ve çatlaklar (özellikle karın ve kalçada)
· Kas zayıflığı
· Yüksek tansiyon
· Kan şekeri yüksekliği (diyabet)
· Kemik erimesi (osteoporoz)
· Adet düzensizliği (kadınlarda), cinsel isteksizlik (erkeklerde)
· Depresyon, sinirlilik, hafıza sorunları
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tümöre bağlıysa: Cerrahi müdahale (hipofiz ya da adrenal bez)
İlaç tedavisi: Kortizol üretimini azaltan ilaçlar
Radyoterapi: Tümörün küçültülmesi amacıyla
Kortikosteroid ilaç kullanımı nedeniyleyse: Dozun yavaş yavaş azaltılması
