Medical Park Bahçelievler Hastanesi’nden Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Kocaman, tatil ve uzun yolculukların bağırsak sağlığı üzerinde önemli etkiler yaratabileceğini belirtti.
Prof. Dr. Kocaman, “Uzun yolculuklar ve tatiller sırasında beslenme düzeni, uyku, hareket alışkanlıkları değişir. Hazır ve işlenmiş gıdaların daha fazla tüketilmesi, az su içilmesi, stres ve hareketsizlik bağırsak florasının dengesini bozabilir.
Yolculukta dışarıda sık beslenmek, hızlı tüketilen yiyeceklere yönelmek ve hijyen kurallarına dikkat etmemek bağırsak sağlığını olumsuz etkiler. Seyahat sonrası bağırsak sağlığını toparlamak için lifli gıdalar (sebze, meyve, baklagiller, tam tahıllar) tercih edilmelidir. yoğurt, kefir ve fermente sebzeler tüketilmelidir” dedi.
“Bağırsaklar Bağışıklık Sisteminin Merkezi”
Bağırsakların sadece sindirimden sorumlu olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Kocaman, “Bağırsaklarımız sadece yediğimiz yiyecekleri parçalayarak bize enerji sağlamaz, aynı zamanda bağışıklık sistemimizin merkezi görevini görür.
Vücudumuzdaki savunma hücrelerinin büyük bir kısmı bağırsaklarımızda yer aldığından güçlü bir bağışıklık için sağlıklı bağırsaklar vazgeçilmezdir. Bağırsaklarımızda yaşayan faydalı bakteriler (mikrobiyom), sindirimden vitamin üretimine, zararlı mikroplarla mücadeleden metabolizmanın düzenlenmesine kadar birçok görev üstlenir” ifadelerini kullandı.
Lif ve Su Bağırsakların En Büyük Destekçisi
Bağırsakların düzenli çalışabilmesi için lifli besinler ve yeterli sıvı alımının önemine dikkat çeken Kocaman, “Lifli gıdalar ve yeterli su tüketimi bağırsak sağlığının temel taşlarıdır. Lif, sindirilemeyen bir besin öğesidir ancak bağırsaklarımız için son derece değerlidir.
Sebze, meyve, baklagiller ve tam tahıllarda bol miktarda bulunan lif, bağırsak hareketlerini düzenler, kabızlığı önler ve bağırsaklarda faydalı bakterilerin beslenmesini sağlar. Böylece, bağırsak florasının dengede kalmasına katkıda bulunur. Kısacası, sağlıklı bağırsaklar için lifli gıdalarla birlikte bol su tüketmek şarttır” dedi.
İşlenmiş Gıdalar Bağırsak Florasını Bozuyor
Hazır ve şekerli yiyeceklerin sindirim sistemine zarar verdiğini belirten uzman isim, “Her lokmamız bağırsak sağlığımız üzerinde iz bırakır. Özellikle işlenmiş ve şekerli gıdalar olumsuz etkileriyle öne çıkar. Bağırsak floramızın dostu olan besinler olduğu gibi düşmanı olan yiyecekler de vardır.
İşlenmiş gıdalar ve yüksek şeker içeren yiyecekler bağırsaklarımızdaki dengeyi bozarak sağlığımızı olumsuz etkiler. Aşırı şeker tüketimi, zararlı bakterilerin ve mantarların çoğalmasına zemin hazırlar, faydalı bakterilerin sayısını azaltır. Bu durum bağırsak florasının dengesini bozarak sindirim sorunlarına, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve iltihabi süreçlerin artmasına yol açabilir.
Hazır paketli yiyecekler, fast-food ürünler ve aşırı şekerli içecekler bağırsaklarımızda zararlı mikroorganizmaların hakimiyetini artırırken, uzun vadede obezite, diyabet ve kalp hastalıkları gibi kronik sorunları da tetikler” sözlerini paylaştı.
Seyahatlerde Bağırsak Sağlığı Nasıl Korunmalı?
Yolculukların bağırsak sağlığı üzerinde riskler oluşturabileceğini söyleyen Prof. Dr. Kocaman, “Uzun yolculuklar ve tatiller sırasında beslenme düzeni, uyku, hareket alışkanlıkları değişir. Hazır ve işlenmiş gıdaların daha fazla tüketilmesi, az su içilmesi, stres ve hareketsizlik bağırsak florasının dengesini bozabilir.
Ayrıca, farklı şehir ya da ülkelerdeki yiyecek ve sular, bağırsakların alışık olmadığı mikroorganizmalar içerdiğinden sindirim sorunlarına, kabızlık veya ishale yol açabilir. Yolculukta dışarıda sık beslenmek, hızlı tüketilen yiyeceklere yönelmek ve hijyen kurallarına dikkat etmemek bağırsak sağlığını olumsuz etkiler.
Eller yıkanmadan tüketilen gıdalar ya da güvenilir olmayan yiyecekler, zararlı mikroorganizmaların bağırsaklara ulaşmasına neden olabilir. Bu yüzden taze ve dengeli beslenmeye özen göstermek, yeterli sıvı almak ve hijyene dikkat etmek gerekir. Seyahat sonrası bağırsak sağlığını toparlamak için lifli gıdalar (sebze, meyve, baklagiller, tam tahıllar) tercih edilmelidir.
Yoğurt, kefir ve fermente sebzeler gibi probiyotik ve prebiyotik besinler faydalı bakterileri destekler. Ayrıca, bol su içmek, hafif egzersiz yapmak ve stresten uzak durmak iyileşme sürecini hızlandırır” açıklamasında bulundu.
Bozulan Bağırsak Florası Birçok Hastalığı Tetikliyor
Bağırsak florasının bozulmasının yalnızca sindirim sistemini değil, genel sağlığı da etkilediğini vurgulayan Prof. Dr. Kocaman, “Bağırsak florası bozulduğunda etkileri yalnızca sindirimle sınırlı kalmaz. Bağırsak florasının dengesinin bozulması, sağlığımız üzerinde çok çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir.
Sindirim sistemi hemen fark edilir şekilde etkilenir. Kabızlık, ishal, gaz ve şişkinlik gibi sorunlar sıkça görülür. Ayrıca bağışıklık sistemi de zayıflar, vücudumuz enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelir. Araştırmalar, bağırsak florasının bozulmasının obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve bağırsak iltihabi hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklarla bağlantılı olduğunu göstermektedir.
Bunların dışında, bağırsaklarımız ruh halimizi etkileyen serotonin ve diğer hormonların büyük bir kısmını üretir. Floradaki dengesizlik stres, kaygı ve uyku problemlerine katkıda bulunabilir. Bağırsak florasının bozulması, uzun vadede hem fiziksel hem de ruhsal sağlığımızı olumsuz etkileyebilir” diye konuştu.
Günlük Yaşamda Bağırsak Dostu Alışkanlıklar
Bağırsakların sağlıklı kalabilmesi için beslenme düzeninin belirleyici olduğunu ifade eden Kocaman, şu önerilerde bulundu:
“Bağırsaklarınızın sağlığını korumak, günlük küçük beslenme alışkanlıklarınızla başlar. Günlük hayatta bağırsak sağlığını korumak için beslenme alışkanlıkları büyük önem taşır. Öncelikle lif açısından zengin besinler; sebze, meyve, tam tahıllar ve baklagiller, bağırsak hareketlerini düzenler ve faydalı bakterilerin beslenmesini sağlar.
Probiyotik ve prebiyotik içeren besinler, yoğurt, kefir, fermente sebzeler ve bazı tam tahıllar, bağırsak florasının dengede kalmasına yardımcı olur. İşlenmiş gıdalar, hazır yiyecekler ve aşırı şeker tüketiminden uzak durmak, zararlı bakterilerin çoğalmasını önler.
Bol su içmek, yeterli sıvı almak ve öğünleri düzenli tüketmek de sindirim sistemi için önemlidir. Ayrıca, küçük ama sık öğünler, yavaş ve bilinçli beslenmek, aşırı yağlı veya çok baharatlı yiyecekleri sınırlamak bağırsak sağlığını destekler. Kısacası, dengeli ve doğal beslenmek, bağırsak florasını korumanın ve genel sağlığı desteklemenin en etkili yoludur.”
