Küresel piyasalar, ABD'nin korumacı ekonomi politikalarının etkisiyle dalgalı seyrederken, yatırımcıların dikkatleri bugün açıklanacak tarım dışı istihdam ve dünya genelinde yayımlanacak imalat PMI verilerine çevrildi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifesi kararları, piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırırken, ticaret anlaşmaları konusundaki belirsizlikler yatırımcılarda temkinli bir hava estiriyor.
ABD yönetiminin başta Çin, AB ve Japonya olmak üzere bazı ülkelerle gerçekleştirdiği anlaşmalar risk iştahını bir miktar artırsa da, diğer ülkelere getirilen yeni düzenlemeler küresel belirsizliği koruyor.
Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, Başkan Trump, bazı ülkelerden ithal edilen mallara yönelik “karşılıklılık ilkesine dayanan” yeni gümrük vergilerini devreye sokan bir kararnameye imza attı.
Karara göre, Hindistan’a yüzde 25, Endonezya’ya yüzde 19, İsrail’e yüzde 15, Irak’a yüzde 35, Malezya’ya yüzde 19, Norveç’e yüzde 15, İsviçre’ye yüzde 39, Suriye’ye yüzde 41, Tayvan’a ve Vietnam’a ise yüzde 20 oranında vergi uygulanacak.
Yeni tarife oranlarının yürürlüğe giriş tarihi, kararın yayımlanmasının ardından yedi gün sonra olacak.
Ayrıca, Kanada’ya yönelik gümrük vergisi oranı da yüzde 25’ten yüzde 35’e yükseltildi. Beyaz Saray, bu değişikliğin 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe gireceğini duyurdu.
Ekonomistler, ticaret kısıtlamalarının küresel büyüme ve enflasyon üzerindeki etkilerine dair belirsizliğin sürdüğüne dikkat çekerken, bu belirsizlik ortamında merkez bankalarının faiz kararlarında daha temkinli davranabileceğini belirtiyor.
Fed’in Faiz Hamlesi Eylül Beklentilerini Azalttı
ABD Merkez Bankası (Fed), son toplantısında politika faizini sabit tutarken, Başkan Jerome Powell, “gümrük tarifelerinin fiyatlara daha açık yansıdığını” söyledi.
Bu açıklama, Fed’in eylülde faiz indirimi ihtimalinin zayıfladığı yorumlarına neden oldu.
Makroekonomik göstergeler, ABD iş gücü piyasasının güçlü kaldığını ortaya koyarken, bugün açıklanacak tarım dışı istihdam verisi, ekonomik görünümün netleşmesi açısından önemli olacak.
Haziran ayında kişisel tüketim harcamaları yüzde 0,3 artışla beklentilerin altında kalırken, Fed’in enflasyon ölçütü olarak dikkate aldığı çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yüzde 2,8’lik artışla beklentileri aştı.
İşsizlik maaşı başvuruları 26 Temmuz haftasında 218 bin ile öngörülerin altında kalırken, istihdam maliyetleri ikinci çeyrekte yüzde 0,9’luk artışla tahminleri geride bıraktı.
Teknoloji Devlerinden Güçlü Mali Sonuçlar
ABD borsalarında teknoloji devlerinin açıklanan bilançoları da yatırımcıların odağındaydı. Microsoft hisseleri yüzde 3,95, Meta hisseleri ise yüzde 11,25 oranında yükseldi.
Apple ve Amazon’un üçüncü çeyrek bilançoları da piyasaların kapanmasının ardından paylaşıldı.
Apple, 28 Haziran’da sona eren üç aylık süreçte gelirini yıllık bazda yüzde 10 artırarak 94 milyar dolara çıkardı.
Aynı dönemde şirketin net karı yüzde 9,3 yükselerek 23,4 milyar dolara ulaştı. Amazon ise ikinci çeyrekte net satışlarını yüzde 13 artırarak 167,7 milyar dolara taşırken, net karını 18,2 milyar dolara çıkardı.
Dolar Endeksi 2 Ayın Zirvesinde, Tahvillerde Alım Hâkim
Trump’ın yeni tarife adımları sonrası dolar endeksindeki yükseliş dikkat çekti. Endeks, dün yüzde 0,3 artarak 100,1 ile iki ayın en yüksek seviyesini gördü.
Yeni işlem gününe ise 100 seviyesinde yatay başladı. ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,37’ye gerilerken, yeni günde yüzde 4,38'den işlem görüyor.
Altının onsu yüzde 0,5 artışla 3.290 dolara çıkarken, sabah saatlerinde 3.292 dolardan işlem görmeye devam etti. Brent petrolün varil fiyatı ise 71,7 dolar seviyelerinde hareket ediyor.
Dün Wall Street’te S&P 500 yüzde 0,35, Nasdaq yüzde 0,03 ve Dow Jones yüzde 0,74 oranında geriledi.
ABD endeks vadeli işlemleri yeni güne negatif bir başlangıç yaptı.
Avrupa Borsalarında Gözler Enflasyon ve PMI Verilerinde
Avrupa piyasaları, ABD'nin yeni tarife düzenlemeleri ve Fed'in faiz kararlarına dair belirsizliklerin etkisiyle günü düşüşle kapattı.
Avro Bölgesi'nde bugün enflasyon ve imalat PMI verileri yatırımcılar tarafından takip edilecek.
Almanya’da TÜFE temmuz ayında aylık yüzde 0,3, yıllık bazda ise yüzde 2’lik artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Jeopolitik gelişmeler de gündemdeki yerini korurken, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, İsrail’e yönelik “ekonomik baskının artırılması gerektiğini” vurguladı.
Kristersson, AB’nin İsrail’le olan ticaret anlaşmalarını askıya alarak Gazze’ye yardım ulaştırılması çağrısında bulundu.
FTSE 100 yüzde 0,05, DAX 40 yüzde 0,81, CAC 40 yüzde 1,14 ve FTSE MIB 30 yüzde 1,56 düşüş yaşadı. Avrupa endeks vadeli kontratları da güne satıcılı bir seyirle başladı.
Asya Piyasalarında Dolar Baskısı ve Satış Dalgası
Asya borsalarında da satış ağırlıklı bir gün yaşanıyor. ABD’nin tarifeleri ve Çin-Tayvan hattında yükselen tansiyon, piyasalardaki tedirginliği artırdı.
Doların küresel çapta değer kazanmasıyla dolar/yen paritesi 150,9 seviyesine çıkarak son dört ayın zirvesine ulaştı.
Japonya’da haziran ayı işsizlik oranı yüzde 2,5 ile değişmeyerek beklentilere paralel geldi. İmalat PMI ise 48,9 seviyesinde ölçüldü.
Çin’de açıklanan Caixin PMI verisi 49,5 ile öngörülerin gerisinde kaldı. Öte yandan Pekin yönetimi, ABD Kongresinden bir heyetin Tayvan ziyaretine tepki göstererek “resmi temaslara kesinlikle karşı” olduğunu belirtti.
Bu gelişmeler doğrultusunda Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,6, Hong Kong’da Hang Seng yüzde 0,3, Şanghay bileşik yüzde 0,3 ve Güney Kore'de Kospi yüzde 3,6 değer kaybetti.
Borsa İstanbul Değer Kazandı, Dolar Yükseldi
Yurt içinde ise BIST 100 endeksi dün yüzde 1,17 artışla 10.743,20 puana yükseldi. Vadeli işlemlerde BIST 30 endeks kontratı akşam seansında 12.221,00 puandan yatay bir seyirle işlem gördü.
Dolar/TL kuru, dün yüzde 0,1 yükselerek 40,6320’den kapanırken, yeni güne 40,6670 seviyesinde başladı.
Analistler, yurt içinde imalat PMI verisinin, yurt dışında ise ABD tarım dışı istihdam ve küresel PMI verilerinin piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacağını ifade etti.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.800 ve 10.900 puan direnç; 10.600 ve 10.500 puan ise destek olarak öne çıkıyor.
