Konya Ovası’ndaki 9 bin yıllık Çatalhöyük’te yürütülen kazılar, Neolitik insanların doğu Çatalhöyük’ten batıya göç nedenlerini araştırıyor. Kazılarda mimari yapının değişimi ve toplumsal ayrışma, göçün ardındaki olası motivasyonları ortaya koyuyor. Araştırmalar, hem yerleşim hem de ritüel alanlarına dair önemli bulgular sunuyor.
Doğu’dan Batı’ya Göçün İzleri
UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Çatalhöyük’te yürütülen kazılarda, doğu Çatalhöyük’ten batıya göçün sebepleri araştırılıyor.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Ali Ozan, “Toplumsal yapının yavaş yavaş değiştiğine dair bulgular elde ediyoruz. Alt tabakalarda sıkışık ve bitişik mimari düzen, üst tabakalarda ayrışmaya başlıyor. Bu değişim göçün nedenlerinden biri olabilir” dedi.
Kazılar ‘Geleceğe Miras Projesi’ Kapsamında
Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında yürütülüyor. Pamukkale Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ali Ozan liderliğinde yürütülen kazılarda, Neolitik insanların göç motivasyonları araştırılıyor.
Batı Çatalhöyük’te Bizans Dönemi’ne ait mezarlar da bulundu; bu alanların yerleşim tercihlerine ışık tutabileceği değerlendiriliyor.
Ruhani Ev ve Ritüel Yapılar Ortaya Çıktı
Doğu Çatalhöyük’te Polonyalı ekip tarafından yürütülen kazılarda, ritüel yapılar ve ölülerin gömüldüğü ‘Ruhani ev’ bulundu.
Prof. Dr. Arkadiusz Marciniak, “20 insan iskeletine ait parçalar buradan çıkarıldı. İnsanların başka yerlerde öldüğünü ve kalıntılarının buraya getirildiğini düşünüyoruz. Ayrıca 14 platformlu, duvarları desenlerle boyalı büyük bir ritüel yapıyı kazmayı önümüzdeki yıl planlıyoruz” dedi.
Günlük Yaşam ve Toplumsal Yapılar
Kazılarda ayrıca günlük kullanım amacı olmayan uzun süre iskan edilmiş küçük yapılar bulundu. Doğu alandaki platformların altında 3 insan gömüsüne rastlandı. Ancak karbon 14 yöntemiyle kesin tarihler henüz belirlenemedi.
Kazılar, hem mimari değişimi hem de toplumsal ayrışmayı gözler önüne sererek, Neolitik göçlerin ardındaki nedenleri anlamaya katkı sağlıyor.
