İsrail ordusu, önümüzdeki ay 50 binden fazla Ultra Ortodoks Yahudi’yi (Haredi) kapsayan yeni bir askere alım süreci başlatmaya hazırlanıyor. Tevrat eğitimi gören Yeşiva öğrencilerine yönelik bu karar, ülkede uzun süredir süregelen askerlik muafiyeti tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
The Jerusalem Post’un aktardığına göre, Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın başkanlığında İsrail ordusunun üst düzey isimleriyle yapılan görüşmede, 2025-2026 askerlik döneminin 1 Temmuz’da başlayacağı ve bu kapsamda celplerin gelecek ay gönderileceği bildirildi.
Toplantının detaylarına göre, hükümet şimdiye dek yaklaşık 24 bin Haredi erkeğe celp göndermiş durumda. Yeni dönemde ise "havuz" olarak adlandırılan yaklaşık 80 bin kişilik gruptan geri kalan bireyler için de askere alım süreci başlatılacak.
Maariv gazetesine konuşan Başsavcı Miara, “Gelecek ay 50 binden fazla Haredi erkek için askere alım emri çıkarılacak” dedi. Celplerin temmuz ayında gönderileceğini ifade eden Miara, ayrıca askerlikten kaçanlara yönelik özel bir uygulama planı sunulacağını da duyurdu.
Verilen bilgilere göre, yapılan toplantıda İsrail ordusunun temsilcileri, Ultra Ortodoks gençlerin askere alınmasına ilişkin tüm çabalara rağmen beklentilerin karşılanamadığını dile getirdi. Görüşmede, askeri ihtiyaçların arttığı bu dönemde zorunlu hizmetin herkes için geçerli olması gerektiği vurgulandı ve yoklama kaçaklarına karşı daha sert önlemler alınması gündeme geldi.
Bu gelişme, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Haredi koalisyon ortaklarının baskısı altında olduğu bir dönemde gerçekleşti. Söz konusu ortaklar, Yeşiva öğrencilerini zorunlu askerlikten muaf tutacak yeni bir yasa tasarısı talep ediyor. Ancak bu düzenleme hayata geçmediği için hükümetin düşürülmesi yönünde tehditler savruluyor.
İsrail yasaları, 18 yaşını dolduran her bireyin zorunlu askerlik yapmasını öngörüyor. Ancak Haredi topluluğu, yıllardır bu kuraldan muaf tutuluyor. Ülke genelinde, Gazze Şeridi’nde 7 Ekim 2023’te başlayan saldırıların ardından askeri ihtiyaçlar belirgin şekilde artmış durumda. Ordu, şu anda 7 bini savaş bölgelerine gönderilmek üzere toplam 12 bin yeni askere ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
Geçtiğimiz yıl, askerlikten muaf olan Ultra Ortodoks gençlerin orduya alınmasına ilişkin tartışmalar yoğunluk kazanmış, kamuoyunda bu konu ülkenin en hararetli meselelerinden biri haline gelmişti. İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024 tarihinde aldığı kararla, Haredilerin askerlikten muaf tutulmasının yasal bir dayanağının olmadığını belirterek, uygun bireylerin göreve çağrılması gerektiğini ilan etmişti.
Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturan Harediler, zorunlu hizmete karşı olduklarını ve hayatlarını dini eğitime adadıklarını savunuyor. Bu durum, hükümet içindeki dengeleri de etkiliyor. Haredi partiler, askerlik yasasında kendilerine özel bir muafiyet sağlanması için bir aydır meclis oylamalarına katılmıyor. Başbakan Netanyahu üzerindeki baskı giderek artarken, koalisyon ortakları hükümeti devirmekle tehdit ediyor.
Öte yandan, muhalefet önümüzdeki hafta mecliste güven oylaması yapılması amacıyla bir tasarı sundu. Koalisyonun en güçlü Haredi partilerinden Birleşik Tevrat Yahudiliği ise bu tasarıya destek vereceklerini kamuoyuna açıkladı.
