Ticaret Bakanlığı, Kasım ayı serbest bölgeler dış ticaret verilerini kamuoyuyla paylaştı. 2025’in ilk 11 ayına ilişkin rakamlar, serbest bölgelerin Türkiye'nin ihracatında stratejik rolünü bir kez daha ortaya koydu. Artan ihracat rakamları, yükselen teknoloji oranı ve dış ticaret fazlası, bu bölgelerin üretim ve ticaretteki ağırlığını gözler önüne seriyor.
Kasım Ayında İhracat Artışı
Kasım 2025 verilerine göre Türkiye genelinde faaliyet gösteren 19 serbest bölgede ihracat, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,7 artış göstererek 915,7 milyon dolara ulaştı. Aynı ayda dış ticaret fazlası 184,4 milyon doları bulurken, toplam satışlar içinde ihracatın payı yüzde 73’e çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 125,2 gibi oldukça yüksek bir seviyeye ulaştı.
Özellikle orta-ileri teknoloji ürünlerde yüzde 56,9, yüksek teknolojili ürünlerde ise yüzde 7,2’lik pay dikkat çekti.
Tüm bu gelişmelere rağmen yurt dışı ve Türkiye ile gerçekleştirilen toplam ticaret hacmi yüzde 2,7’lik düşüşle 2,26 milyar dolar seviyesine geriledi. Türkiye ile olan karşılıklı satışlar da bu düşüşten nasibini aldı. Serbest bölgelerden Türkiye’ye yapılan satışlarda yüzde 17,2, Türkiye’den bu bölgelere yapılan satışlarda ise yüzde 13,9 oranında gerileme yaşandı.
Bursa ve Ege Serbest Bölgeleri Zirvede
Bursa Serbest Bölgesi, Kasım ayında ihracatını yüzde 34,5 oranında artırarak 147,9 milyon dolarlık hacme ulaşırken, bu performansla ayın en büyük sıçramasını yapan bölge oldu. Ege Serbest Bölgesi de ihracatını yüzde 9,4 artırarak 262,6 milyon dolara taşıdı ve tek başına toplam serbest bölge ihracatının yüzde 28,7’sini gerçekleştirdi.
Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesi ise yüzde 24,7’lik artışla 32,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Kasım ayında dört serbest bölgenin yüzde 20'nin üzerinde ihracat artışı kaydetmesi, bu bölgelerdeki üretim ve dış pazar başarısını gözler önüne serdi.
Ticaret hacmi açısından da Ege Serbest Bölgesi yine öne çıktı. Kasım ayında Türkiye ve yurt dışıyla yaptığı toplam ticaret 505 milyon dolara ulaştı. Bu rakam, tüm serbest bölgelerin toplam ticaret hacminin yüzde 22,3’ünü tek başına oluşturdu.
Yılın Öne Çıkan Bölgeleri: Ege, Bursa ve Adana
2025 yılı boyunca ihracatta en dikkat çekici sıçramaları yapan serbest bölgeler arasında Ege Serbest Bölgesi başı çekti. Bölge, ihracatını yüzde 12,5 artırarak 2,95 milyar dolara ulaştırdı ve böylece toplam serbest bölge ihracatının yüzde 26,1’ini tek başına gerçekleştirdi.
Bursa Serbest Bölgesi de yüzde 11,8’lik artışla ihracatını 1,51 milyar dolara çıkararak dikkat çeken performanslardan birine imza attı.
Kocaeli Serbest Bölgesi yüzde 26,2’lik artışla 635 milyon dolara ulaşırken, Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesi ise yüzde 33,5’lik artışla 428 milyon dolarlık ihracat hacmine ulaştı. Yıl boyunca toplam 9 serbest bölge, yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı kaydederek istikrarlı bir büyüme grafiği çizdi.
İhracat 11 Milyar Doları Aştı
Ocak-Kasım 2025 dönemini kapsayan 11 aylık süreçte serbest bölgeler, ihracatını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,6 artırarak 11,31 milyar dolara taşıdı. Bu dönemde dış ticaret fazlası 3,29 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Toplam satışlar içinde ihracatın payı yüzde 75,5 olurken, ithalatı karşılama oranı yüzde 141,1 gibi dikkat çekici bir seviyeye yükseldi.
Orta-ileri teknoloji ürünlerin toplam içindeki payı yüzde 51,1 olurken, yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 6,1 olarak belirlendi. Yılın ilk 11 ayında yurt dışı ve yurt içi toplam ticaret hacmi yüzde 3,9 artarak 25,96 milyar dolara ulaştı.
Bakanlıktan Kararlılık Mesajı
Ticaret Bakanlığı, serbest bölgelerin ihracattaki rolünü daha da güçlendirmek amacıyla, yüksek teknoloji üretimine dayalı yatırımların desteklenmesine devam edileceğini "Ticaret Bakanlığı olarak, serbest bölgeleri yüksek teknoloji üretiminin, ihracatın ve nitelikli yatırımın merkezleri haline getirme hedefimiz doğrultusunda çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz. 2025 yılı boyunca serbest bölgelerde katma değerli üretimi artırmaya, ihracatı güçlendirmeye ve küresel rekabet gücünü yükseltmeye yönelik destek ve düzenlemelerimiz devam etmektedir" sözleri ile belirtti.
Yapılan açıklamada, 2025 yılı boyunca bu bölgelerde hem katma değerli üretimi artırmak hem de küresel rekabette Türkiye'nin elini güçlendirmek adına yeni düzenlemeler ve teşviklerin sürdürüldüğü ifade edildi.
